صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/10/05
برگزار شده توسط: استان کردستان/ شهر قروه
موضوع
لزوم طرح دعوی اثبات نسب جهت اصلاح اشتباه سند سجلی برای مطالبه سهم‌الارث
پرسش
در پرونده‌ای، خواهان با اعلام اینکه نام مادر متوفیه‌اش مریم بود و در زمان تغییر، سند سجلی آن مرحومه سهواً آهو قید گردید درحالی‌که در سند سجلی، خواهان نام مریم قید گردید. تقاضای تغییر نام کوچک مادر از آهو به مریم جهت طرح دعوی مطالبه سهم‌الارث و به طرفیت کلیه ورثه خواستار گردید؛ در این فرض، طرح دعوی اولیه نفی نسب و اثبات نسب ضروری است یا خیر؟
نظر هیئت عالی
خواسته دعوی در قالب اصلاح سند سجلی و شناسنامه و تغییر نام کوچک از آهو به مریم می‌باشد که به استناد بندهای 2 و 5 ماده 3 قانون ثبت احوال در صلاحیت هیأت حل اختلاف ثبت احوال استان می‌باشد؛ لیکن در صورت فوت صاحب سند سجلی، تحت همان عنوان حقوقی به لحاظ صلاحیت عام محاکم دادگستری، قابلیت طرح و رسیدگی دارد و در فرض سوال، ارتباطی به اثبات نسب ندارد.
نظر اکثریت
نظر به اینکه اختلافی در شخصیت و هویت مادر متوفیه خواهان در عالم خارج وجود ندارد و صرفاً نام وی اشتباهاً تغییر یافته لذا ضرورتی به طرح دعوی نفی و اثبات نسب وجود ندارد. مضاف بر آن به لحاظ درج نام دیگری در سند سجلی مادر به‌عنوان نام وی و اینکه هیچ اختلافی مبنی بر وجود رابطه فرزندی با متوفی وجود ندارد، لذا طرح دعوی تغییر نام کوچک مستلزم طرح دعوی اثبات نسب نیست. از طرفی دعوی اثبات نسب، فرع بر نفی نسب است و می‌بایست نسب، نسبت به فردی نفی و متعاقب آن نسبت به فرد دیگری، اثبات گردد.
نظر اقلیت
با عنایت به اینکه در سند سجلی خواهان نام مادرش مریم قید شده است و بهره‌مندی از ماترک متوفیه مذکور مستلزم احراز رابطه مادر و فرزندی و اینکه آهو همان مریم می‌باشد لذا بدواً ضروری است دعوی نفی نسب و اثبات نسب تقدیم گردد. در این میان می‌توان گفت در صورت پذیرش ادعا از ناحیه کلیه ورثه نیازی به تقدیم دادخواست نفی یا اثبات نسب وجود ندارد والا در صورت رد احدی از خواندگان یا کلیه ایشان، طرح دعوی مذکور ضروری است.