صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/02/20
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر آق قلا
موضوع
مسئولیت پرداخت سفته بدون مبلغ یا تاریخ در فرض وجود ضامن و ظهرنویس
پرسش
سفته ای بدون مبلغ یا تاریخ اقدام شده است، در هر دو فرض، سایر مندرجات سفته کامل است؛ در صورتی که سفته ی مزبور دارای ضامن و ظهر نویس باشد مسئول پرداخت چه کسی است؟
نظر هیئت عالی
در فرض سوال، سفته فاقد وصف تجاری بوده و مانند یک سند عادی با آن برخورد می‌شود؛ در نتیجه موضوع ظهرنویسی و ضم ذمه به ذمه نیز منتفی است و با تحقق ضمانت، مطابق مقررات قانون مدنی، تعهد به ضامن منتقل شده و صادر کننده سفته (متعهد اولیه) بری الذمه می‌شود.
نظر اکثریت
سند از تجاری بودن خارج بوده و یک سند عادی است و لذا قابل مطالبه است؛ هر چند صادر کننده (در فرض بدون مبلغ بودن) این اختیار را به دارنده داده که خودش میزان بدهی را قید کند؛ اما در عرف بازار و معاملات مردم، مبلغ نوشته شده عمودی (سفته تا مبلغ...) بیانگر سقف دین است، البته هر چند که این مبلغ برای ابطال تمبر است، اما نمی توان این سند ارائه شده توسط دارنده را نادیده گرفت؛ چراکه دین وجود دارد و این خوانده است که باید دفاع کند که دین او چقدر است، در غیر اینصورت باید به نفع خواهان تا سقف مبلغ سفته حکم صادر کرد (مواد 307، 308 و 319 قانون تجارت). با این اوصاف باید دید بدهکار اصلی به دارنده کیست و هر کس که دارنده سند را از او گرفته در مقابل او مسئول پرداخت می‌باشد و سایر افراد با توجه به اینکه سند از وصف تجاری بودن خارج شده مسئولیتی در قبال او ندارند.
نظر اقلیت
در خواسته دعاوی حقوقی، حق باید منجز باشد؛ این سند ضمن اینکه شرایط سفته را ندارد در صورت طرح دعوا با توجه به منجز نبودن خواسته به لحاظ اینکه مبلغ آن معلوم نیست، منجر به صدور قرار رد دعوا خواهد شد.