صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/07/06
برگزار شده توسط: استان آذربایجان غربی/ شهر بوکان
موضوع
اختصاص ملک مولی علیه صغیر به عنوان وثیقه توسط ولی قهری
پرسش
آیا ولی قهری می‌تواند ملک دارای سند ثبتی مولی‌علیه صغیر خود را وثیقه آزادی متهم قرار دهد؛ در فرض تخلف آیا وثیقه قابل ضبط کردن است؟
نظر هیئت عالی
همان‌گونه که در نظر اکثریت: استدلال شده است ولی قهری کلیه خسارات قانونی را از ناحیه مولی‌علیه خود دارا می‌باشد و بر مبنای اصول کلی و با رعایت غبطه و مصلحت مولی‌علیه می‌تواند ملک صغیر را وثیقه قرار دهد که در صورت تخلف با رعایت مقررات و احراز ابلاغ واقعی ضبط وثیقه امکان‌پذیر است.
نظر اکثریت
اولاً: هر چند حدود اختیارات ولی قهری فراتر از قیم است ولی با ملحوظ نمودن مواد 1184 الی 1187 قانون مدنی، مقنن در جهت حفظ حقوق صغیر محدودیت‌هایی نیز بر ولی قهری ملحوظ نموده است. ثانیاً: با استناد به ماده 1184 قانون مدنی اصل بر این است که ولی قهری رعایت غبطه صغیر را می‌نماید. به عبارت دیگر اصل بر نفوذ اقدام ولی قهری است و خلاف آن قابل اثبات است. با توجه به این‌که ولی قهری مبادرت به توثیق ملک مولی‌علیه می‌نماید در واقع عقدی فی‌مابین قاضی و وثیقه‌گذار منعقد شده که به یقین نوعی اقدام ضرری در پی خواهد داشت. چرا که هر عمل حقوقی ضمانت اجرایی دارد و ضمانت اجرا در توثیق وثیقه و تخلف وثیقه‌گذار، ضبط وجه‌الوثاقه خواهد بود. بنابراین، در پاسخ به فرض سوال اگر ولی قهری نفع و غبطه مولی‌علیه را اثبات کند وثیقه قابل توثیق است والا خیر. حال اگر ولی قهری توثیق سند نموده باشد با توجه به این‌که فعل ولی قهری ذاتاً اقدام ضرری است قابل ضبط کردن وجه‌الوثاقه نیست.
نظر اقلیت
اولاً: ولی قهری نماینده قانونی است و مال مولی‌علیه متعلق به ولی قهری است. ثانیاً: عقد وثیقه فی‌مابین قاضی و وثیقه‌گذار است و ولی قهری می‌تواند به نمایندگی قرارداد را منعقد نمایند و در صورت تخلف ولی قهری قابل بازداشت است.