تاریخ نظریه: 1397/12/20
شماره نظریه: 7/97/3036
شماره پرونده: 97-186/1-3036
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
الف: در فرض سوال که ناظر به «کیفیت صدور حکم قصاص نفس در موردی است که یک نفر قاتل (مرد) مرتکب قتل عمدی 3 نفر (زن) می‌گردد و اولیاء دم مقتولین (هر سه نفر مقتول زن) متفقاً خواهان قصاص قاتل می‌باشند»، مستفاد از مواد 347، 350، 363 و صدر ماده 422 قانون مجازات اسلامی 1392 این است که، حق قصاص هر یک از صاحبان قصاص (اولیاء دم سه نفر زن) به طور جداگانه و مستقل از یکدیگر ثابت می‌گردد (مواد 350 و صدر ماده 422) و از آن جا که متعاقب صدور حکم و در فرایند اجرای حکم احتمال گذشت یا مصالحه هر یک از اولیاء دم مقتولین (سه نفر زن در فرض سوال) وجود دارد (مواد 347 و 363) قاضی در مقام اصدار رأی، با فرض ثبوت، حکم به سه بار قصاص نفس جانی (قاتل) صادر می‌نماید و سالبه به انتفاء موضوع شدن اجرای قصاص با یک بار اجراء، نافی و مانع صدور حکم به نحو مذکور نیست.
ب، ج و ک: درفرض سوال که جانی سه زن را عمداً به قتل رسانیده است و اولیاء دم مقتولان متفقاً تقاضای قصاص قاتل را دارند، با توجه به اصل 167 قانون اساسی، با عنایت به فتوای حضرت امام (ره) (تصویر آن پیوست است) که در مورد مشابه فرموده اند: « در هرصورت با اشتراک اولیاء دم هر دو زن در قصاص، نصف دیه بر هیچ یک نیست و چیزی نباید بدهند»، جهت قصاص قاتل نیازی به پرداخت تفاضل دیه نیست.