تاریخ نظریه: 1400/10/13
شماره نظریه: 7/1400/1326
شماره پرونده: 1400-7/1-1326
استعلام:
18- اگر سهم‌الارث محکومٌ‌علیه از یک باب منزل مسکونی که به صورت مشاع است، توقیف شود و محکومٌ‌علیه مدعی شود که در منزل مذکور سکونت دارد و مدعی مشمول مستثنیات دین برای ملک شود، آیا منزل مذکور جزء مستثنیات تلقی می‌شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، مقصود از منزل مسکونی مذکور در بند «الف» ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی 1394، منزلی است که عرفاً محل سکونت محکومعلیه تلقی شود و تشخیص مصداق به عهده مرجع قضایی مربوط است.
ثانیاً، با عنایت به این‌که منزلی که عرفاً محل سکونت محکومعلیه باشد، از مستثنیات دین است، در فرض سوال، چنانچه سهم‌الارث محکومعلیه عرفاً در شأن او باشد، جزء مستثنیات دین است؛ اما اگر سهم‌الارث وی عرفاً بیش از نیاز و شأن او در حالت اعسارش باشد، مازاد بر قیمت منزل مناسب عرفی خارج از مستثنیات است و محکومبه از محل آن قابل مطالبه است و تشخیص مصداق بر عهده مرجع قضایی مربوط است.