صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/07/06
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر خرم بید
موضوع
امکان تلقی ملک مشاعی به عنوان مستثنیات دین
پرسش
محکوم‌له در پرونده اجرایی محکومیت مالی، یک منزل مسکونی با مالکیت مشاعی از محکوم‌علیه جهت مزایده معرفی می‌نماید، آیا محکوم‌علیه در خصوص منزل مسکونی مشاعی می‌تواند ادعای مستثنیات دین مطرح نماید؟
نظر هیات عالی
در صورتی که محکوم‌علیه خود یا خانواده‌اش در آن منزل مسکونی مشاعی سکونت داشته باشد و حتی با رهن دادن آن و سپردن ودیعه حاصله، منزل دیگری در آن شهر یا شهر دیگر رهن و اجاره نموده باشد؛ با حصول سایر شرایط از مستثنیات دین تلقی می‌شود و نظریه اکثریت مطلوب است.
نظر اکثریت
ملاک مستثنیات دین بودن منزل، سکونت محکوم‌علیه در آن می‌باشد؛ اعم از اینکه منزل مشاع باشد یا مفروز؛ چنانچه منزل مسکونی محکوم‌علیه عرفاً در شان وی و محل سکونت او باشد، جزء مستثنیات دین است؛ گرچه وی فقط مالک مشاعی آن باشد.
نظر اقلیت
ملک مشاعی را نمی‌توان مستثنیات دین تلقی نمود؛ چون جواز تصرفات هر شریک در ملک، منوط به اذن و توافق بین شرکاء است و حسب ماده 582 قانون مدنی، شریک بدون اذن سایر شرکا امکان تصرف مادی در مال مشاعی را ندارد و مالی که امکان استیفای منفعت از آن نیست، مستثنیات دین تلقی نمی‌شود و اموال مشاعی به لحاظ اینکه مالکین مشاعی در جزء جزء مال شریک هستند، مستثنیات دین قابل احراز نیست.