تاریخ نظریه: 1398/05/27
شماره نظریه: 7/98/38
شماره پرونده: 98-192-38 ح
استعلام:
آیا اراضی که به تملک بنیاد مستضعفان یا ستاد اجرایی زمان امام ناشی از احکام مصادره اموال اشخاص موضوع اصل 49 قانون اساسی در آمده و بر اساس آن اقدام به طرح دعاوی علیه اداره کل راه و ترابری استان یا شرکت مادر تخصصی ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل کشور برای مطالبه اراضی که در بستر جاده قرار گرفته و قبل از انقلاب در تصرف آن اداره کل یا شرکت فوق الذکر بوده قابل مطالبه است ؟ یا اینکه وفق بند ب ماده 10 قانون نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه های عمومی و عمران نظامی دولت مصوب 1358 جزء اموال عمومی بوده و قابل مطالبه نمی‌باشد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مستنبط از مفاد استعلام این است که در خصوص آن قسمت از زمین‌هایی که پیش از انقلاب اسلامی و تاکنون به عنوان جاده در تصرف وزارت راه و ترابری یا شرکت‌های مادر تخصصی ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور بوده و مطابق اصل 49 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران توسط دادگاه‌های انقلاب حکم به مصادره این املاک به نفع ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) و یا بنیاد مستضعفان و جانبازان صادر شده است، آیا دو مرجع اخیر حق مطالبه زمین‌های مذکور را دارند؟ در پاسخ می‌توان گفت نظر به اینکه به موجب احکام صادره، این زمین‌ها در تملک ستاد اجرایی و یا بنیاد مستضعفان و جانبازان قرار گرفته است، امکان مطالبه بهای آن قسمت از زمین که در بستر جاده و یا حریم آن بوده و در تصرف اداره راه و شهرسازی و یا شرکت مادر تخصصی مذکور می‌باشد، وجود دارد. چنان‌چه وزارت راه و شهرسازی یا شرکت مورد اشاره یا هر شخص دیگری برای خود حقی در این زمین‌ها قائل باشد، می‌تواند با استفاده از مقررات اعتراض ثالث نسبت به آرای صادره اعتراض نماید.