تاریخ نظریه: 1393/10/06
شماره نظریه: 7/93/2426
شماره پرونده: 93-127/1-599
استعلام:
1- چنانچه کلمه حواله کرد چک به نام شخص معین صادر شده است خط خورده باشد
الف- آیا شخص مذکور حق انتقال آن به دیگری را خواهد داشت یا خیر؟
ب- در صورت انتقال به دیگری قبل از اخذ گواهی عدم پرداخت یا بعد از اخذ گواهی عدم پرداخت وجه چک از بانک آیا شخص منتقل الیه حق مطالبه وجه چک از صادرکننده وظهر نویس را خواهد داشت یا خیر؟
2- چنانچه شخص خواهان اقدام به درج مشخصات شخصی که ساکن محل اقامه دعوی مباشد به عنوان خوانده که اصلا دعوی متوجه وی نمیباشد همراه با شخص دیگر به عنوان خوانده اصلی دعوی به جهت فرار از اقامه دعوی در محل اقامت خوانده اصلی طرح دعوی نماید به عنوان مثال خواهان که ساکن زنجان است جهت مطالبه وجه یا مطالبه خسارت از خوانده ای که ساکن اردبیل می‌باشد اقدام به طرح دعوی بر علیه همان خوانده نماید وجهت فرار از مراجعه به دادگستری اردبیل اقدام به ذکر یک خوانده دیگر که اصلا دعوی متوجه وی نمیباشد وساکن زنجان می‌باشد مینماید و دادگاه در همان ابتدا احراز مینماید که دعوی متوجه خوانده ردیف دوم خوانده ساکن زنجان نمیباشد وصوری ذکر شده است آیا قاضی دادگاه میتواند نسبت به خوانده ردیف دوم خوانده ساکن زنجان که دعوی اصلا متوجه وی نمیباشد قرار رد دعوی طبق ماده 89 ق.آ.د.م صادر ونسبت به اصل دعوی با عنایت به ماده 11 قانون آئین دادرسی مدنی و اصل صلاحیت محل اقامت خوانده قرار عدم صلاحیت به دادگستری اردبیل صادر نماید یا خیر
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اگردرفرض سوال، یکی از خواندگان به لحاظ عدم توجه دعوا به خوانده دیگر، ایراد عدم صلاحیت محلی طرح نماید و دادگاه احراز نماید، دعوا متوجه خوانده دیگر نبوده و خواهان صرفاً برای استفاده از مفاد ماده 16 قانون آیین دادرسی درامور مدنی نام وی را به عنوان خوانده در دادخواست قید نموده است، با توجه به ماده 88 قانون آیین دادرسی درامورمدنی که مقرر می دارد، دادگاه قبل از ورود در ماهیت دعوا نسبت به ایرادات واعتراضات وارده اتخاذ تصمیم نماید، به نظر می‌رسد چون اظهارنظر راجع به صلاحیت محلی متوقف برتوجه یا عدم توجه دعوا به خوانده دیگر است، دادگاه باید بدواً راجع به عدم توجه دعوا به خوانده دیگر اظهارنظرنماید و پس از قطعیت آن، راجع به صلاحیت محلی اتخاذ تصمیم کند.