تاریخ نظریه: 1397/09/18
شماره نظریه: 7/97/2558
شماره پرونده: 96-168/1-2123
استعلام:
در بزه سرقت کلاهبرداری و سایر جرایم که رد مال و یا خسارات شاکی مورد نظر می‌باشد چنانچه تعداد متهمین 2 نفر یا بیشتر باشد در قرار تامین صادره کفالت یا وثیقه جهت لحاظ داشتن ضرر و زیان شاکی خصوصی مبلغ خسارت وارده چگونه در نظر گرفته می‌شود به عنوان مثال چنانچه سرقت 50 میلیون تومان توسط 2 متهم مشترکا صورت گرفته باشد در قرار تامین وثیقه صادره برای هر یک از متهمین جدای از جنبه عمومی جرم در خصوص جنبه خصوصی برای هر یک از متهمین 25 میلیون تومان در نظر گرفته شود و یا هر یک به صورت مجزا 50 میلیون تومان.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با عنایت به مواد 19، 217 و 219 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 با الحاقات و اصلاحات بعدی، «تضمین حقوق بزه دیده برای جبران ضرر و زیان وی» به عنوان یکی از مبانی و ضوابط مهم صدور قرار تأمین کیفری و تأثیر آن در میزان مبلغ قرار صادره توسط مقام قضایی، مقتضی آن است که در فرض سوال که ارتکاب جرایم سرقت و کلاهبرداری به مشارکت انجام شده است، با توجه به این که حدود مسئولیت مدنی شرکای جرم بر اساس قواعد عام مسئولیت مدنی تعیین می‌گردد، در خصوص تعیین میزان قرار تأمین کیفری نیز قاضی رسیدگی کننده به جرم باید بر اساس قواعد مزبور نسبت به صدور قرار تأمین کیفری اقدام نماید. بدیهی است که تعیین حدود مسئولیت هریک از شرکاء در رد مال و ضرر و زیان ناشی از جرم با توجه به تحقیقات معموله و ادله موجود صورت خواهد پذیرفت و با توجه به استثنایی بودن مسئولیت تضامنی، تعیین مسئولیت در هر صورت بر اساس حدود مداخله و تأثیر هر یک از متهمان می‌باشد.