تاریخ نظریه: 1396/07/16
شماره نظریه: 7/96/1605
شماره پرونده: 1176-1/168-96
استعلام:
نظر به اینکه در ماده 458 از قانون آیین دادرسی کیفری تشدید مجازات مقرر در حکم تجدید نظر خواسته توسط دادگاه محترم تجدید نظر استان منوط به آن گردیده است که اولا حکم نخستین بر خلاف جهات قانونی کمتراز حد اقل میزان مجازات مقرر قانونی باشد ثانیا این امر مورد تجدید نظر خواهی شاکی و یا دادستان قرار گرفته باشد
سوال: چنانچه در پرونده مواد مخدر که فاقد شاکی خصوصی می‌باشد دادگاه بدوی در تعیین مجازات رعایت تناسب را ننموده باشد و دادگاه تجدید نظر که در مقام تجدیدنظرخواهی محکوم علیه رسیدگی می کند متوجه این امر گردد آیا می‌تواند با اعمال قاعده ضرورت رعایت تناسب مجازات اولیه را تشدید نماید یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با توجه به ماده 458 قانون آیین دادرسی کیفری 1392، اصل بر ممنوعیت تشدید مجازات تعزیری یا اقدامات تأمینی و تربیتی مقرر در حکم تجدیدنظر خواسته است، مگر در مواردی که مجازات مقرر در حکم نخستین بر خلاف جهات قانونی، کمتر از حداقل میزانی باشد که قانون مقرر داشته و این امر مورد تجدیدنظرخواهی شاکی یا دادستان قرار گرفته باشد و در فرض سوال، چون حکم بدوی مورد تجدیدنظرخواهی شاکی یا دادستان قرار نگرفته و فقط محکوم‌علیه درخواست تجدیدنظر نموده است، لذا دادگاه تجدیدنظر نمی‌تواند نسبت به تشدید مجازات اقدام نماید؛ هرچند آن مجازات، کمتر از میزانی است که قانون مقرر داشته است و یا به نظر دادگاه تجدید نظر متناسب نباشد.