صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/10/19
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر کرمان
موضوع
تجویز تعقیب مجدد در جرایم مستقیم
پرسش
آیا اعمال مقررات ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 (تعقیب مجدد متهم) در جرائمی که به طور مستقیم در دادگاه مطرح می‌شوند، توسط محاکم کیفری دو نیز قابل اجرا می‌باشد یا خیر؟ در هر صورت ترتیب رسیدگی به چه شکل می‌باشد؟
نظر هیات عالی
با توجه به اینکه در پرونده هایی که مستقیماً در دادگاه مطرح می‌شود، دادگاه خود راساً متکفل انجام تحقیقات می‌باشد، بنابراین حکم موضوع ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری، نسبت به دادگاه نیز صائب است.
نظر اتفاقی
با توجه به اینکه در جرایم درجه هفت و هشت و جرایمی که به طور مستقیم در دادگاه رسیدگی به آنها صورت می‌گیرد، وظیفه انجام تحقیقات برعهده دادگاه می‌باشد، و ذیل ماده 341 قانون آیین دادرسی کیفری انجام تحقیقات مقدماتی در جرائم مستقیم در دادگاه طبق مقررات مرحله دادسرا می‌باشد. همه وظایف و اختیارات و احکام مربوط به دادسرا در دادگاه به عنوان مرجع تحقیقات مقدماتی وجود دارد، و از طرفی با توجه به اینکه فلسفه تعقیب مجدد مربوط به جایی است که دلیل جدید به دست می آید بتوان تعقیب متهم را از سر گرفت، و در صورت عدم وجود این سازوکار در جرایم مورد رسیدگی مستقیم دادگاه ها، حق شکایت بدون هیچ دلیلی تضییع می‌شود و مقتضای عدالت وجود این حق برای شاکی در این گونه جرایم است، بنابراین تعقیب مجدد امکان پذیر است. از طرفی اداره کل حقوقی قوه قضائیه در نظریه شماره ی 7/98/842مورخ 1398/10/17 بیان داشته: « در فرضی که پرونده به صورت مستقیم در دادگاه کیفری رسیدگی می‌گردد، در واقع دادگاه خود راسا متکفل انجام مرحله تحقیقات مقدماتی است و انجام این تحقیقات مقدماتی اعم از تحقیق و تعقیب با توجه به ماده 102 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 و ملاک قسمت ذیل ماده 341 این قانون باید طبق مقررات مربوط به مرحله تحقیقات مقدماتی مذکور در بخش دوم همین قانون صورت گیرد. بنابراین در فرض سوال اعمال ماده 278 قانون یادشده امکان پذیر است. »