صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1384/04/05
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر شاهرود
موضوع
نحوه اعمال ماده 39 قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص استعفای وکیل
پرسش
نحوه اعمال ماده 39 قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص اعلام استعفا از جانب وکیل در فروض ذیل چگونه است:
الف) اخطار رفع نقص توسط دادگاه مقید به چه زمانی باید باشد؟
ب) چنانچه موکل در مهلت مقرر نسبت به رفع نقص اقدام ننماید، دادگاه مواجه با چه تکلیفی است؟
ج) نحوه توقیف یک ماهه جریان دادرسی در این موارد چگونه است و آیا نیازی به صدور قرار دارد؟ مبدأ توقف یاد شده از چه زمانی است؟
نظر هیئت عالی
نحوه اعمال ماده 39 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی به شرحی است که در ماده مرقوم بیان شده است. در صورتی که وکیل در جریان دادرسی استعفای خود را به دادگاه اعلام کند، دادگاه به شخص موکل اخطار می‌دهد که شخصاً یا توسط وکیل جدید دادرسی را تعقیب کند و مقرر می‌دارد دفتر وقت نظارتی تعیین و پس از معرفی وکیل جدید یا انقضای یک ماه از تاریخ ابلاغ اخطاریه پرونده به نظر دادگاه برسد. در صورت معرفی وکیل جدید، هرگونه اقدام و همچنین اوراق قضایی باید به وکیل جدید ابلاغ شود و در صورت عدم معرفی وکیل وقت دادرسی و کلیه تصمیمات دادگاه به شخص موکل مزبور ابلاغ و اخطار خواهد شد. هرگاه وکیل دادخواست تقدیم کرده باشد در صورت استعفا مکلف است آن را به اطلاع موکل خود برساند. چنانچه دادخواست ناقص باشد دفتر دادگاه ضمن اعلام استعفای وکیل، به موکلش در جهت تکمیل دادخواست اخطار رفع نقص صادر میکند که مهلت آن همان مهلت مقرر ده روز قانونی است، در صورتی که در مهلت مقرر مطابق ماده 54 قانون آیین دادرسی مدنی رفع نقص به عمل نیاید، دادخواست به موجب قرار دفتر دادگاه رسیدگی‌کننده رد خواهد شد.
نظر اکثریت
اخطار رفع نقصی که صادر می‌شود نباید کمتر از پنج روز باشد و چنانچه موکل ظرف مهلت مقرر اقدامی نکند، دادگاه رسیدگی را با اخطار حضور موکل ادامه می دهد و برای توقف دادرسی نیازی به صدور قرار توقف دادرس نیست رسیدگی با دستور قضایی متوقف می‌شود و مبدأ توقف تاریخ ابلاغ اخطاریه به موکل است.
نظر اقلیت
ماده 39 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی با الهام از ماده 66 قانون آیین دادرسی سابق تصویب شده است اما بهطور ناقص، با این تفاوت که ماده 66 موضوع کاملاً مجزایی بیان کرده است. چنانچه دادخواست در جریان رسیدگی باشد، مثلاً جلسه اول یا دوم یا حتّی جلسه آخر رسیدگی و وکیل خواهان (خواه از ابتدا با تقدیم دادخواست وارد دعوا شده باشد یا در جریان رسیدگی) استعفا بدهد، در این صورت دادگاه رسیدگی را در هر مرحلهای که باشد متوقف نموده و مراتب استعفای وکیل را به موکل به موجب اخطاریه ابلاغ مینماید و به وی اخطار میکند که آیا شخصاً دادرسی را تعقیب می کند یا وکیل جدید را معرفی مینماید. با ابلاغ اخطاریه فوق به وی (موکل)، مشارالیه می‌تواند
تقاضای مهلت نماید و این مهلت به نظر دادگاه بستگی دارد. ولی در هر حال چه موکل تقاضای مهلت کند و چه نکند، از تاریخ ابلاغ اخطاریه مذکور به وی، دادگاه حداکثر تا یک ماه دادرسی را باید متوقف کند و بیشتر از آن مجاز نیست و این توقف دادرسی با دستور دادگاه صورت میپذیرد و نیازیبه صدور قرار توقف دادرسی نیست.
اما موضوع اخطار رفع نقص که مربوط به قسمت دوم ماده است به زمانی برمی گردد که وکیل دادخواست را تقدیم نماید و دادخواست قانوناً ناقص باشد و دفتر دادگاه یا دادگاه مراتب رفع نقص را به وی اعلام نماید. در این صورت مطابق ماده 66 سابق وکیل تا پایان رفع نقص حق استعفا را نداشته و بالطبع اخطار نیز به وکیل ابلاغ میگردید لیکن در ماده 39 قانون آیین دادرسی مدنی جدید استعفای وکیل جایز شمرده شده است. در این صورت، مراتب رفع نقص به موکل ابلاغ و مهلت این رفع نقص همان مهلت ده روز ماده 54 قانون آیین دادرسی مدنی است و مبدأ این مهلت هم، تاریخ ابلاغ اخطاریه به موکل است.