صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/09/21
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر لار
موضوع
اثر کیفرخواست صادره از دادسرای غیر صالح
پرسش
شعبه تحقیق دادسرا قرار جلب به دادرسی صادر و دادسرا هم کیفرخواست صادر و پرونده به دادگاه کیفری ارسال می‌شود و دادگاه خود را صالح ندانسته و پرونده را مستقیماً به دادگاهی که صالح می داند، ارسال می‌نماید یا آن را به دادسرای حوزه خود ارسال و دادسرا اقدام به ارسال آن به دادگاه می‌نماید. همچنین در فرضی که دادگاه بدوی خود را صالح دانسته و حکم صادر می‌نماید ولی مورد اعتراض یکی از طرفین قرار گیرد و این حکم در مرجع بالاتر، به جهت فقدان صلاحیت محلی نقض می‌شود. حال اثر کیفرخواست صادره در ایجاد تکلیف برای دادگاه صالح چیست؟
نظر هیئت عالی
در آئین دادرسی کیفری هیچ منعی برای پذیرش کیفرخواست به شرح مطرح شده در سوال وجود ندارد، بدیهی است مفروض بر وجود نقص دادگاه صالح می‌تواند مراتب را به دادسرای در معیت دادگاه انعکاس دهد؛ صرف فقد صلاحیت محلی مانع قبول ادعانامه از سوی دادگاه نیست.
نظر اکثریت
باید کیفرخواست از ناحیه دادسرایی که در معیت دادگاه صالح واقع است صادر شود، زیرا تنها این کیفرخواست است که آن را مکلف به رسیدگی می‌نماید. مضافاً اینکه بند «الف» ماده 335 قانون آیین دادرسی کیفری که مقرر می دارد کیفرخواست دادستان، در اینجا مراد از کیفرخواست دادستان، کیفرخواست دادستانی است که صالح به رسیدگی به جرم می‌باشد نه دادستان فاقد صلاحیت، چرا که دادسرای خارج از حوزه نمی تواند برای آنان تکلیف ایجاد نماید.
نظر اقلیت
اولاً دادسراهای کشور در حکم واحد می‌باشد ثانیاً: آنچه که برای دادگاه ایجاد تکلیف می‌نماید، وجود کیفرخواست دادسرا است که صادر شده است. چنانچه تحقیقات یا کیفرخواست نقصی داشته باشد، دادسرایی که در معیت آن دادگاه واقع است مکلف به رفع آن است اما در فرضی که نقصی در آن وجود ندارد، ارسال پرونده به دادسرا موجب تکرار اقدامات قضایی قبلی به عمل آمده شده و ثمره ای جز اطاله دادرسی ندارد. ثالثاً: عدم پذیرش تحقیقات دادسرای فاقد صلاحیت هم موجب اطاله دادرسی شده و هزینه سنگینی بر تشکیلات قضایی و طرفین پرونده بار می‌نماید. رابعاً: این حق برای دادگاه فراهم است که چنانچه نقصی در تحقیقات مشاهده نماید، در اجرای ماده 274 همان قانون از دادسرا بخواهد یا اگر در ایرادی در کیفرخواست باشد، از طریق دادسرای صالح اقدام نماید. خامساً: اینکه، بند الف ماده 335 قانون سابق الذکر هم مطلق است که هم ناظر به کیفرخواست دادسرای صالح و هم غیرصالح می‌شود و نمی توان آن را منحصر به مورد نخست دانست. از طرفی دفاع از کیفرخواست از سوی نماینده دادستان دادسرای صالح به جرم صورت می‌گیرد. مهمتر این که، در قانون هیچ نص خاصی برای منع آن پذیرش وجود ندارد. پس محاکم کیفری صالح بایست براساس کیفرخواست دادسرای فاقد صلاحیت مبادرت به رسیدگی نمایند. در جهت تأیید این نظر، دادنامه 940997090713298 شعبه یازدهم دیوان عالی کشور وجود دارد.