دعوی تخلیه به لحاظ انتقال ثلث حق کسب و پیشه به احد از فرزندان

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1387/02/02
برگزار شده توسط: استان کردستان/ شهر بانه

موضوع

دعوی تخلیه به لحاظ انتقال ثلث حق کسب و پیشه به احد از فرزندان

پرسش

مستأجری علی‌رغم سلب حق انتقال به غیر، ثلث حق کسب و پیشه را به احد از فرزندان خود وصیت می‌کند. چنان‌چه بعد از فوت، مورد وصیت قبول شود، وضعیت حقوقی آن چگونه است و آیا تخلیه به لحاظ انتقال به غیر صحیح است؟

نظر هیئت عالی

وصیت ثلث منافع و حق کسب و پیشه به احد از فرزندان که جزء ورثه می‌باشد تخلف از شرایط ضمن‌العقد نبوده و دعوای تخلیه به لحاظ انتقال به غیر محقق به نظر می‌رسد، زیرا بعد از فوت مستأجر، همه ورثه قائم‌مقام قانونی مستأجر متوفی در محل مورد اجاره می‌باشند و تسهیم سهام مشاع ورثه بین خود به نحوی که یک‌سوم متعلق به موصی‌له و دو سوم متعلق به ورثه باشد موجب ایجاد حق تخلیه به علت انتقال به غیر نخواهد بود و نظر مندرج در بند سوم مورد تأیید است.

نظر اتفاقی

نظر اول: وصیت از جمله عقود مصرّحه در قانون و تملیکی یا عهدی است. با قبول موصی‌له تخلف محقق شده لیکن شامل همان ثلث مورد وصیت است نه کل حق کسب و پیشه، موجر حق تخلیه مشاعی خواهد داشت و مراتب از ماده 841 قانون مدنی، خروج موضوعی دارد؛ چراکه ماده مرقوم راجع به مال غیر بوده و موصی مالک منافع است و صرف‌نظر کردن از وصیت به لحاظ مقررات ارث‌بری و انتقال قهری فاقد محمل قانونی است به هر حال هر یک از اعمال حقوقی وضعیت و آثار خاص خود را داراست.
نظر دوم: موافقت با نظر اول، با قبول وصیت تخلف نسبت به کل حق کسب و پیشه سرایت نموده و موجر حق تخلیه را دارد. بر اساس بند2 از ماده 14 قانون مالک و مستأجر سال 56 ممنوعیت مذکور در قانون فوق کلی می‌باشد.
نظر سوم: تملیک بعد از فوت بوده و انتقال به ورثه موجب تخلیه نیست. مالکیت قهری وراث تحقق یافته در نهایت سهام احد از وراث بیشتر شده است.