صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/09/27
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر شهرضا
موضوع
صلاحیت رسیدگی به جرم خیانت در امانت موضوع ماده یک قانون مجازات عاملین متخلف در امر حمل و نقل کالا
پرسش
در پرونده‌ای حسب شکایت شاکی در حوزه قضائی شهرضا، مشتکی‌عنه که متصدی حمل بار از مبدأ زنجان به مقصد شهرضا بوده است از اجرای حمل بار خودداری نموده و اقدام به تصاحب بار نموده است، شاکی با طرح شکایت در حوزه قضائی شهرضا به لحاظ نرساندن بار توسط مشتکی‌عنه به شهرضا تقاضای تعقیب نموده است. با توجه به ماده یک قانون مجازات عاملین متخلف در امر حمل و نقل کالا که بیان می‌دارد: «متصدی شرکت‌ها، موسسات، بنگاه‌های حمل و نقل و رانندگانی که مسئول حمل کالا به مقصد می‌باشند چنانچه عمداً آن را به مقصد نرسانند علاوه بر جبران خسارت
وارده به صاحب کالا (در مثلی مثل و در قیمتی قیمت) به حبس از 2 تا 5 سال یا جریمه نقدی معادل 10 تا 20 برابر قیمت کالا محکوم می‌شوند و در صورت تکرار جرم مذکور به حداکثر مجازات فوق محکوم خواهند شد» و رأی وحدت رویه 547- 1369/12/07، آیا دادسرای عمومی و انقلاب شهرضا صلاحیت رسیدگی به بزه مذکور را دارد؟
نظر هیئت عالی
همانگونه که در رای وحدت رویه شماره 547- 69/12/7 آمده دادسرای محل بارگیری کالا مکلف می‌باشد با وصول شکایت شاکی تحقیقات را شروع نماید چنانچه محل تصاحب مشخص گردید می‌تواند قرار عدم صلاحیت صادر کند بنابراین نظریه اکثریت مقرون به صواب اعلام می‌شود.
نظر اکثریت
به طور مطلق از آنجا که به مقصد نرساندن بار از شرایط رکن مادی بزه مورد سوال می‌باشد و با توجه به اینکه یکی از شرایط رکن مادی جرم که همان سپردن بار به مشتکی‌عنه در مبدا روی داده است، لذا تا زمانی که محل تصاحب مال مشخص نگردد صرفاً دادسرای مبدا صلاحیت رسیدگی به جرم مذکور را خواهد داشت که رأی وحدت رویه مورد سوال نیز موید این امر می‌باشد.
نظر اقلیت
1- در صورتی که بار از مبدأ زنجان ارسال شده است و به مقصد نرسیده است از آنجا که به مقصد نرسیدن بار شرط نتیجه بزه خاص موضوع ماده یک قانون مجازات عاملین متخلف در امر حمل و نقل کالا می‌باشد لذا محل وقوع بزه در مقصد می‌باشد و شهرضا صالح به رسیدگی در جرم مورد سوال است. در صورتی که بار تحویل گرفته شده در مبدأ هنوز به مقصد ارسال نشده باشد، از آنجا که تصاحب بار در مبدأ اتفاق افتاده است، زنجان صلاحیت رسیدگی به جرم راخواهد داشت و دادسرای شهرضا مکلف به صدور قرار عدم صلاحیت است.
2- با توجه به ماده 118 قانون آیین دادرسی کیفری که اعلام می‌دارد: «هرگاه آثار و ادله وقوع جرمی در حوزه قضایی محل مأموریت بازپرس کشف شود، اما محل وقوع آن معلوم نباشد، بازپرس ضمن انجام تحقیقات، سعی در کشف محل وقوع جرم می‌کند و اگر محل وقوع جرم تا ختم تحقیقات مشخص نشود، بازپرس در خصوص موضوع، اظهار عقیده می‌کند.» لذا از آنجا که نرساندن بار به مقصد یکی از آثار و ادله جرم می‌باشد، لذا تا مشخص شدن محل تصاحب بار، دادسرای مقصد صلاحیت رسیدگی به جرم را خواهد داشت.