صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/03/27
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر شیراز
موضوع
بررسی نسخ یا عدم نسخ مرور زمان مذکور در ماده 36 قانون بیمه
پرسش
آیا مرور زمان مذکور در ماده 36 قانون بیمه مصوب 1316/02/07 منسوخ است یا اینکه مهلت قانونی محسوب و همچنان پابرجا می‌باشد؟ در صورت پابرجا بودن تفاوت مرور زمان با مهلت قانونی در چیست؟
نظر هیئت عالی
با توجه به اینکه در خصوص ماده 36 قانون بیمه مصوب سال 1316 که ناظر بر مرور زمان طرح دعاوی بیمه می‌باشد، دلیلی بر نسخ صریح یا ضمنی وجود ندارد؛ لذا مقرره مذکور در مورد مرور زمان دعاوی بیمه همچنان به قوت خود باقی است.
نظریه اقلیت هیات عالی: با توجه به نظریه شماره 257 مورخ 1361/11/27 شورای محترم نگهبان، عقیده بر بی‌اعتباری مرور زمان مندرج در ماده 36 قانون بیمه سال 1316 دارد.
نظر اکثریت
ماده 36 قانون بیمه مصوب 1316/02/07منسوخ است، زیرا به صراحت از مرور زمان سخن گفته و مقررات مرور زمان نیز منسوخ گردیده است. مرور زمان عبارت است از مدت زمانی معین که پس از گذشتن آن مدت دعوی قابل استماع نمی‌باشد (مرور زمان دعوی) و یا اینکه حق ساقط می‌شود (مرور زمان مسقط حق) یا اینکه برای شخص ایجاد حق از طریق تصرف مستمر نماید (مرور زمان مملک). در حال حاضر با توجه به قوانین فعلی و نظریه شورای نگهبان منتشره در روزنامه رسمی شماره 11502 مورخ 1363/06/03 مرور زمان وجود ندارد.
نظر ابرازی
ماده 36 قانون بیمه مصوب 1316/02/07 منسوخ نیست؛ زیرا مهلت قانونی است. مهلت قانونی یعنی اینکه قانونگذار مدعی حق را مکلف نموده باشد که در موعد معینی اقامه دعوا نماید و مانند ماده 1162 قانون مدنی با سپری شدن مهلت و عدم اقدام مدعی حق ساقط می‌شود.