صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1391/04/05
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه
موضوع
حق حضانت طفل پس از فوت پدر در صورت ازدواج مجدد مادر
پرسش
آیا جد پدری طفل پس از فوت پدر طفل در صورت ازدواج مجدد مادر، می‌تواند حضانت طفل را از وی بگیرد؟
نظر هیئت عالی
با توجه به ماده 1170 قانون مدنی که حق حضانت را در صورتی‌که مادر، شوهر دیگری اختیار کند برای پدر تعیین کرده است و نظر به این‌که صرفاً در ماده مرقوم از پدر یاد شده و قانونگذار در مقام بیان بوده و نامی از جد پدری ذکر نشده؛ لذا در فرض فوت پدر با ازدواج مجدد مادر، حق حضانت فرزند از وی سلب نخواهد شد. بدیهی است چنان‌چه با دلایل مثبته، بقای حضانت مادر از حیث اخلاقی و جسمی به مصلحت طفل نباشد، موضوع از ناحیه دادگاه با طرح ادعای هر خویشاوندی از جمله جد پدری، قابلیت بررسی و صدور رأی خواهد داشت. لذا نظر اکثریت: تأیید می‌شود.
نظر اتفاقی
ازدواج مجدد مادر که از موانع قانونی اجرای حق حضانت به شمار می‌رود و در ماده 1170 قانون مدنی به آن اشاره شده است، فقط حق تقدم او در برابر پدر را از بین می‌برد؛ زیرا مادری که شوهر کرده هر چند مانند پدر نمی‌تواند از فرزند نگاهداری کند؛ ولی در مقایسه با جد پدری و سایر خویشان، هیچ کانونی گرم‌تر و مطمئن‌تر از مادر برای پرورش کودک نیست و کودک نیز با مادرش راحت‌تر است. لکن اگر جد پدری اثبات کند که کودک در خانه ناپدری صدمه جسمی یا روحی می‌بیند، حضانت از مادر ساقط می‌شود. پس حضانت کودکی که پدرش فوت شده و مادرش ازدواج کرده هم چنان با مادر است و ازدواج مجدد مادر، مانعی در این راه ایجاد نمی‌کند و دادگاه در صورتی حضانت را به جد پدری می‌دهد که ضرورت آن را اقتضا کند.