تاریخ نظریه: 1396/03/16
شماره نظریه: 7/96/619
شماره پرونده: 69-721/1-563
استعلام:
چنانچه خواهان دادخواستی تقدیم و ضمن آن درخواست اعسار از تادیه هزینه دادرسی را مطرح نماید لکن دادخواست وی از سایر جهات از جمله مصدق نبودن پیوستهای دادخواست و... نقص داشته باشد در این فرض دادگاه در رسیدگی به این دادخواست که در آن هم ادعای اعسار از هزینه دادرسی مطرح گردیده و هم از سایر جهات نقص دارد چه تکلیفی دارد؟ آیا دادگاه صرفاً تکلیف در صدور اخطار رفع نقص دارد یا اینکه فقط باید به ادعای اعسار از هزینه دادرسی رسیدگی نماید؟ و یا اینکه دادگاه هم زمان مکلف است هم اخطار رفع نقص صادر کند و هم به ادعای اعسار از تأدیه هزینه دادرسی رسیدگی کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با توجه به اینکه ماده 53 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، برای به جریان افتادن دادخواست ناقص، تکمیل آن را مقرر داشته و در ماده 54 همین قانون ترتیب اقدام را مشخص نموده، رعایت این مواد در مورد تمام دادخواستها الزامی است و دلیلی بر استثنا بودن دادخواست توأم با درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی که از جهات دیگر نیز ناقص تقدیم شده وجود ندارد و با توجه به اینکه دادخواست تقدیمی واحد است و قانوناً دادخواست ناقص به جریان نمی‌افتد و از طرفی رسیدگی به اعسار از پرداخت هزینه دادرسی فرع بر اصل دعوی است (زیرا اگر رسیدگی به دعوای خواهان مطرح نباشد، دادخواست اعسار بلاموضوع می‌شود)، در فرض سوال ارسال اخطار رفع نقص و تکمیل دادخواست از جهات دیگر مقدم بر رسیدگی به دعوای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی است.