اطلاق دفاع مشروع نسبت به زانی در قاعده فراش

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/09/16
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر ممسنی

موضوع

اطلاق دفاع مشروع نسبت به زانی در قاعده فراش

پرسش

با توجه به تجویز دفاع مشروع و قتل در فراش توسط قانون‌گذار در مواد 156 و 630 قانون مجازات مصوب 75 چنانچه زانی در هنگام زنا متوجه حمله شوهر زانیه شود و جهت دفاع از نفس خود با رعایت تناسب و شرایط از خود دفاع کند و منجر به قتل شوهر زانیه شود، آیا به مجازات قصاص محکوم می‌شود؟

نظر هیات عالی

همان‌گونه که در نظریه اکثریت آمده است دفاع زانی، دفاع مشروع محسوب نمی‌گردد.

نظر اکثریت

با توجه به اینکه مطابق بند ب ماده 156 قانون مجازات اسلامی 92 تجاوز بدواً از طرف زانی بوده، شرایط دفاع مشروع تام نیست و همچنین مستنداً به بند ث ماده 302 قانون مجازات اسلامی 92 که زانی نسبت به شوهر زانیه مهدورالدم می‌باشد؛ فلذا دفاع زانی مشروع نیست و به قصاص محکوم خواهد شد.

نظر اقلیت

با توجه به اینکه مبنای ماده 630 قانون مجازات تعزیرات 75 یک جواز فقهی می‌باشد و با اصل 167 قانون اساسی رجوع به فقه داشته باشیم، خواهیم دید فقها اصل هر قتل در فراش را عمدی می‌دانسته؛ مگر اینکه زوج با بینه زنا را اثبات کند که در فرض سوال با توجه به اینکه اصل هر رفتار شوهر زانیه قتل عمدی می‌باشد که محقق حلی (ره) می‌فرمایند: ((اذا وجد مع زوجته رجلً یزنی، فله قتلهما و لااثم علیه فی الظاهر و علیه القود، الا ان یاتی البنیه، او یصدقه الولی)) که عبارت ((علیه القود)) نشانگر آن است که زانی چنانچه شرایط دفاع و تناسب را رعایت کند به پشتوانه ماده 156 قانون مجازات اسلامی می‌تواند از دفاع مشروع استفاده کند؛ مضافاً اینکه در فرض زنا هم زنا اثبات نشده و هم اثبات کننده زنا پس از واقعه مذکور از بین رفته است.