صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/01/25
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر جهرم
موضوع
دادگاه صالح در رسیدگی به جرم فرار از زندان
پرسش
چنانچه محکوم علیه در حال تحمل حبس از زندان فرار نماید (غیبت) مرجع صالح به رسیدگی به غیبت نامبرده دادسرا می‌باشد یا دادگاه؟ میزان مجازات نامبرده تاثیری در صلاحیت دارد یا خیر؟
نظر هیئت عالی
در موضوع سوال همانگونه که در نظریه اکثریت همکاران آمده با توجه به اینکه مجازات شلاق در درجه 6 قرار می‌گیرد؛ لهذا پرونده باید ابتدا در دادسرا مطرح گردد.
نظر اکثریت
نظر به اینکه مجازات جرم فرار از زندان در فرض غیرمشدد آن طبق تبصره ذیل ماده 547 قانون مجازات اسلامی تعزیرات مصوب 1375 74 ضربه شلاق (درجه 6) یا سه تا شش ماه حبس (درجه 7) می‌باشد که اختیار تعیین هر یک از دو مجازات و در موارد مشدد، تعیین هر دو مجازات به عهده محکمه است؛ لذا با ارسال مستقیم پرونده به دادگاه، اختیار قاضی صادرکننده حکم، در تعیین نوع مجازات را از او سلب کرده ایم که خلاف قانون است و به نوعی او را ملزم به صدور حکم حبس یا بدل حبس کرده ایم چرا که اگر محکمه تشخیص دهد که مجازات شلاق باید مورد حکم واقع شود چون منطبق با درجه 6 است لذا می بایست پرونده با کیفرخواست به دادگاه ارسال می شد. بدین جهت چون اصل بر اقدامات دادسرا در پرونده های کیفری است و رسیدگی مستقیم دادگاه کیفری نمی گردد، استثناء بر اصل می‌باشد و شامل مصداق مطرح شده نمی گردد، لذا پرونده می بایست با صدور کیفرخواست به دادگاه کیفری ارسال شود.
مضافاً اینکه با توجه به مواد 83 و 86 قانون مجازات اسلامی، دادگاه ملزم به تبدیل حبس درجه 7 آن به جایگزین های حبس است؛ لذا بایستی مجازات شلاق که درجه 6 است را در نظر گرفت.
نظر اقلیت
با توجه به اینکه مجازات حبس مقرر در ماده 548 قانون تعزیرات مصوب 75 مطابق رای وحدت رویه 744 هیأت عمومی دیوان عالی کشور و تبصره 3 ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ملاک صلاحیت می‌باشد، لذا بزه فرار از زندان یا بازداشتگاه مستقیماً در صلاحیت دادگاه کیفری دو می‌باشد ولی چنانچه موضوع غیبت از زندان مطرح شود (تبصره ماده 548) از آن جهت که مرتکب پس از ارتکاب بزه مجدداً مرتکب بزه جدیدی گردیده است که وی را مشمول ماده 138 از قانون مجازات اسلامی) یک و نیم برابر مجازات که نه ماه حبس می‌باشد (قرار می دهد در اینجا بایستی قائل به تفکیک بود که این مجازات درجه شش تلقی و در صلاحیت دادسرای عمومی و انقلاب می‌باشد و این نظر منافاتی با رای وحدت رویه نیز ندارد؛ چرا که در آن رأی نیز با توجه به اینکه ملاک حبس درجه 5 مقرر شده است، ملاک حبس در تکرار جرم، درجه شش می‌باشد؛ کما اینکه در ماده 723 قانون تعزیرات مصوب
75 نیز با تکرار جرم، موضوع صلاحیت نیز متفاوت خواهد بود.