صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1380/09/02
برگزار شده توسط: استان چهار محال و بختیاری/ شهر شهرکرد
موضوع
پرداخت چک شخص ثالث به عنوان ثمن بیع در وجه بایع
پرسش
چنانچه بیعی صورت پذیرد و از طرف خریدار، چک شخص ثالثی به فروشنده واگذار شود و چک مذکور بیمحل باشد، آیا شخص خریدار بریالذمّه تلقی میشود؟ و حقوق فروشنده چه خواهد شد؟
نظر هیات عالی
نشستقضایی (5): همانطوری که قبلاً نیز اظهارنظر گردیده، با توجه به مواد 310 و 311 قانون تجارت، در صورت جمع بودن شرایط قانونی صدور چک، این چک وسیله پرداخت تلقی و بایع میتواند در جهت استیفای حقوق قانونی خود، در وصول وجه چک اقدام قانونی لازم را معمول دارد.
نظر اتفاقی
وقتی بیعی صورت گرفت چنانچه به جای پول چک صادر و ارائه شود، چون طبققانون و در عرف بازار چک را به عنوان پول میشناسند، به لحاظ اینکه شخص صادرکننده از کلیات قانون چک اطلاع کامل داشته، در صورتیکه چک پرداخت نشد، دارنده چک میتواند هم از جنبه کیفری قانون چک استفاده کند و هم از جنبه حقوقی اقدام به مطالبه وجه آن کند. بنابراین نتیجه میگیریم که بیع صورت گرفته صحیح است و ذمّه خریدار نسبت به بایع بری شده است و ثمن معامله باید از صادرکننده چک دریافت شود. در نهایت چون در این معامله عقد بیع محقق شده است اگر وجه چک یا ثمن معامله پرداخت نشد، دیگر نمیشود از خیار تاخیر استفاده کرد و فروشنده باید به طرفیت شخص صادرکننده چک طرح دعوا کند، حتی اگر صادرکننده چک معسر شده باشد.
در این بیع شخص خریدار نسبت به پرداخت ثمن معامله بریالذمّه میباشد و فقط باید از طریق چک به طرفیت صادرکننده چک شکایت یا دادخواست داده شود.