صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/05/04
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر لار
موضوع
مطالبه خسارت در صورت تاخیر در بازگشت وجه در موعد مشخص مبتنی بر قرارداد
پرسش
اگر شخصی قراردادی بنویسد مبنی بر اینکه 10 میلیون تومان قرض می‌دهد و شخص باید تا یک ماه دیگر آن وجه را برگرداند و در صورت عدم پرداخت هرروز تاخیر 500 هزار تومان خسارت دهد، آیا در این موارد قرارداد صحیح می‌باشد؟
نظر هیات عالی
سوال منطبق با ماده 230 قانون مدنی و رای وحدت رویه شماره 805 مورخ 16/10/98 هیات عمومی دیوان عالی کشور می‌باشد؛ لذا وجه التزام نسبت به مواردی که تعهد پرداخت وجه رایج است نیز تسری دارد. بر این اساس نظریه اقلیت مطلوب و مورد تائید است.
نظر اکثریت
با عنایت به اینکه هر شرطی اضافه بر قرض، ربا می‌باشد؛ حال چه شرط شود اگر نقض تعهد صورت گرفت شخص باید اضافه پرداخت کند یا اینکه راساً در قرارداد بگویند بعد از یک ماه اضافه بر آن باید پرداخت شود، لذا در این موارد مطابق با ماده 232 از قانون مدنی که بیان می‌دارد هر شرط نامشروعی باطل است، لذا این شرط در قرارداد نیز باطل می‌باشد.
نظر اقلیت
در این موارد که در بین طرفین قرارداد می‌باشد، با عنایت به اینکه برای عدم پرداخت مهلت تعیین شده است و ضمانت تعیین نموده‌اند مشمول شرط اضافه بر قرض نمی‌باشد، بلکه برای عدم انجام تعهد یا تاخیر در آن خسارت تعیین کرده‌اند و شرط اضافه بر قرض آن است که من به شما یک‌میلیون تومان پرداخت نمایم و بگویم یک ماه دیگر 3 میلیون تومان پرداخت کن، لذا در این موارد موضوع سوال ربایی صورت نگرفته است و شرط نیز باطل نمی‌باشد.