صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/09/18
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر رامسر
موضوع
نحوه اخذ تامین کیفری از متهم در جلسه دادرسی الکترونیکی
پرسش
چنانچه شخصی در مرحله دادسرا در مراحل مختلف حاضر نشده و از وی تامین اخذ نشده باشد، در جلسه دادرسی الکترونیکی دادگاه حاضر شده باشد (از منزل خود یا هر مکان دیگری در جلسه الکترونیکی حاضر شده باشد) آیا امکان اخذ تامین کیفری از وی وجود دارد؟ در این‌صورت نحوه اخذ تامین و ضمانت اجرای عدم تودیع تامین چه چیزی خواهد بود؟ مستدلاً بیان نمایید.
نظر هیات عالی
با توجه به دستورالعمل نحوه تحقیق و رسیدگی با استفاده از سامانه‌های الکترونیک که در اجرای ماده 659 قانون آیین دادرسی کیفری به تصویب رئیس محترم قوه قضائیه رسیده و همه مراجع قضایی را مجاز به استفاده از سامانه‌های الکترونیکی دانسته، نظریه اکثریت قضات محترم شهرستان رامسر تایید می‌گردد.
نظر اکثریت
با توجه به مفاد مواد 217 و 225 و 226 قانون آیین دادرسی کیفری، پس از تفهیم اتهام به متهم باید در خصوص وی قرار تامین صادر شود و قرار تامین حضوراً به وی تفهیم گردد و تصویر قرار تامین نیز به وی تحویل داده شود و متعاقباً در صورت عدم سپردن تامین متناسب به بازداشتگاه اعزام گردد. بنابراین انجام تمام این اقدامات منوط به حالتی است که متهم به‌صورت فیزیکی حضور داشته باشد و عدم حضور فیزیکی متهم مانع انجام این اقدامات خواهد بود. بنابراین در مواردی که متهم در جلسه دادرسی الکترونیک حاضر می‌شود و سابقاً در دادسرا نیز حاضر نشده است با توجه به روح حاکم بر مواد قانون آیین دادرسی کیفری و عدم تنظیم آیین‌نامه مدون در این خصوص، امکان اخذ تامین از وی وجود ندارد و این حضور وی مانند زمانی است که از طریق ارائه لایحه از دفتر خدمات الکترونیک قضایی در دادگاه از خود دفاع می‌کند و در این حالت نیز امکان اخذ تامین وجود ندارد. بدیهی است در فرض سوال مانند حالت اخیر دادنامه صادر شده (با توجه به حضور متهم در جلسه دادرسی الکترونیک) حضوری خواهد بود.
نظر اقلیت
طبیعتاً در دادرسی الکترونیک نیز قرار تامین صادر شده به متهم تفهیم خواهد شد و متهم می‌تواند آن را بپذیرد یا نپذیرد و یا تامین تودیع بنماید یا خیر. همچنین تصویر قرار تامین نیز از طرق مقتضی قابل ارسال برای متهم می‌باشد. بنابراین این امور مانع صدور قرار تامین در فرض دادرسی الکترونیکی نخواهد بود. در خصوص بخش دوم سوال بدیهی است در صورت عدم تودیع تامین متناسب از سوی متهم، وی در حکم شخص تحت تعقیب قرار خواهد گرفت و دستور جلب وی صادر خواهد شد و پس از جلب طبق عمومات قانون آیین دادرسی کیفری تا زمان سپردن تامین متناسب در بازداشتگاه به سر خواهد بود. بنابراین چالش‌های صدور قرار تامین در دادرسی الکترونیک قابل حل بوده و مانع از اقدامات اجرایی در این خصوص نخواهد بود.