صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/12/06
برگزار شده توسط: استان ایلام/ شهر دهلران
موضوع
بررسی اعمال بند ب ماده 10 قانون مجازات اسلامی در مجازات «قانونی» یا «قضایی»
پرسش
چنانچه مجازات قانونی جرمی به موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 1399 تقلیل یافته اما در دادنامه قطعی مجازاتی که تعیین شده است در محدوده مجازات قانونی تعیین شده به موجب قانون اخیر باشد؛ آیا بند ب ماده 10 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 قابل اعمال است؟
نظر هیات عالی
همانگونه که در نظریه اکثریت آمده است چنانچه مجازات جرمی به موجب لاحق تخفیف یابد، اعمال بند «د» ماده 10 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392 وجوب قانونی دارد و حتی در صورتی که مجازات قضایی اعمال شده، با قانون جدید تطابق داشته باشد، مانع از این تکلیف قانونی نیست.
نظر اکثریت
با عنایت به منطوق و اطلاق بند ب ماده 10ق.م.ا مصوب 1392 اگر مجازات جرمی به موجب قانون لاحق تخفیف یابد مقررات بند ب ماده مذکور در هر صورت قابل اعمال است اعم از اینکه مجازات مقرر در دادنامه در محدوده مجازات قانونی تعیین شده به موجب قانون اخیر باشد یا نباشد؛ یعنی معیار اعمال این بند کاهش مجازات قانونی جرم به موجب قانون لاحق است نه مجازات قضایی. از طرفی دادگاه با در نظر گرفتن حداکثر مجازات در قانون سابق و براساس معیارهای مقرر در بندهای ذیل ماده 18 ق.م.ا مصوب 1392 تعیین کیفر نموده است؛ لذا در صورت کاهش مجازات قانونی جرم طبق قانون لاحق، رعایت احتیاط و اصل تفسیر به نفع متهم ایجاب می‌کند که فرض سوال نیز مشمول مقررات بند ب ماده 10 ق.م.ا مصوب 1392 باشد.
نظر اقلیت
اگر مجازات جرمی به موجب قانون لاحق تخفیف یابد مقررات بند ب ماده 10 قانون مجازات اسلامی 1392 فقط در صورتی قابل اعمال است که مجازات مقرر در دادنامه در محدوده مجازات قانونی تعیین شده به موجب قانون اخیر باشد و در صورت فقدان این مورد اعمال ماده 10 قانون مذکور وجاهت قانونی ندارد و لفظ قانونی بودن حکایت از این موضوع دارد.