صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/05/25
برگزار شده توسط: استان آذربایجان غربی/ شهر میاندوآب
موضوع
دعوی اعسار از هزینه دادرسی مرحله واخواهی و فوت واخواه و تکلیف دادگاه
پرسش
در صورتی که واخواه ضمن واخواهی درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را نموده باشد و بعد از تقدیم دادخواست فوت نماید برای ادامه جریان دادرسی با لحاظ ماده 105 قانون آیین دادرسی مدنی بر فرض ادامه جریان رسیدگی با تقاضای وراث چه راهکارهایی پیشنهاد می‌شود؟
نظر هیات عالی
نظر به اینکه دعوای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی قائم به شخص است، پس از فوت واخواه به دلیل زایل شدن اهلیت دادخواست دهنده و سرایت آن به اصل دعوا در واقع دعوای تبعی ضایع می‌شود و در چنین وضعیتی قرار سقوط دعوای اعسار و قرار توقیف دادرسی دعوای واخواهی صادر می‌گردد، پس از قطعی شدن آن و در صورت درخواست رسیدگی به دعوای واخواهی در جهت رسیدگی به دعوای واخواهی اخطاریه رفع نقص دایر به پرداخت هزینه دادرسی برای جانشین واخواه صادر می‌شود بدیهی است در این مقطع قائم مقام واخواه می‌تواند دعوای اعسار از هزینه دادرسی مطرح نماید.
نظر اکثریت
در صورت فوق با اعلام فوت واخواه دادرسی وفق ماده 105 قانون آیین دادرسی مدنی متوقف می‌شود و در صورت درخواست ادامه رسیدگی بدواً به اعسار از هزینه دادرسی با ارسال اخطاریه‌ای به وراث مبنی بر اینکه چنانچه بر آن دعوا اصرار دارند اعلام نمایند رسیدگی می‌شود و چنانچه اعلام ننماید رد دادخواست دفتری صادر می‌شود.
نظر اقلیت
با توجه به زوال اهلیت دعوی به لحاظ قائم به شخص بودن این دعوا وفق بند 3 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دعوا صادر می‌شود.
نظر ابرازی
در موارد فوق الذکر به لحاظ قائم به شخص بودن دعوی اعسار از هزینه دادرسی و فوت خواهان اعسار با وحدت ملاک از ماده 95 قانون آیین دادرسی مدنی به لحاظ ضرورت اخذ توضیح از خواهان و عدم امکان آن قرار ابطال دادخواست باید صادر کرد.