صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/09/07
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر قائم شهر
موضوع
اثبات تلف یا گم شدن مال‌التجاره
پرسش
به موجب ماده 386 قانون تجارت در صورت تلف یا گم شدن مال‌التجاره، متصدی حمل و نقل مسئول قیمت آن خواهد بود مگر اینکه ثابت نماید تلف یا گم شدن مربوط به جنس مال یا مستند به تقصیر ارسال‌کننده و غیره بود. اگر خواهان به‌عنوان ارسال‌کننده به استناد این ماده خواستار قیمت مال‌التجاره شود باید تلف یا گم شدن را اثبات نماید یا اینکه متصدی حمل باید تحویل بار را به مقصد ثابت نماید و عدم اثبات این موضوع به منزله تلف و گم شدن می‌باشد؟ مدعی در این قسمت چه کسی است؟
نظر هیات عالی
در صورت تلف یا مفقود شدن کالا و مال‌التجاره به استناد ماده 386 قانون تجارت که مبتنی بر نظریه فرض تقصیر متصدی حمل و نقل می‌باشد، متصدی حمل و نقل مسئول جبران خسارت صاحب کالا می‌باشد و بار اثبات عدم تقصیر بر عهده اوست؛ لیکن اثبات تلف کالا و ورود خسارت بر عهده ارسال‌کننده یا صاحب کالا می‌باشد.
نظر اکثریت
به موجب ماده 386 قانون تجارت در صورت اثبات تلف و گم شدن مال‌التجاره متصدی حمل مسئول می‌باشد و دیگر نیاز به اثبات تقصیر متصدی نمی‌باشد. تمام ارکان مسئولیت مدنی در این ماده وجود دارد جز تقصیر که متصدی حمل با توجه به تعهد ضمنی به تحویل کالا به‌صورت سالم در مقصد، در صورت تلف شدن مال، مسئول پرداخت قیمت می‌باشد؛ لذا تکلیف خواهان به‌عنوان ارسال‌کننده برای اثبات تلف شدن مال پابرجا می‌باشد.
نظر اقلیت
موضوع ماده 386 قانون تجارت استثاء بر عمومات می‌باشد در موارد دیگر که وجود ضرر توسط مدعی و خواهان باید ثابت شود. در این مورد خوانده به‌عنوان متصدی حمل باید تحویل سالم مال‌التجاره به مقصد را ثابت نماید. در صورت عدم اثبات این موضوع مسئول قیمت می‌باشد چراکه عدم تحویل به منزله تلف و گم شدن می‌باشد خواهان تکلیفی برای اثبات این موضوع ندارد.