صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1400/04/16
برگزار شده توسط: استان یزد/ شهر تفت
موضوع
اثر تعلیق محکومیت حبس زوج در طلاق زوجه
پرسش
چنانکه زوج محکوم به تحمل 5 سال حبس به جهت ارتکاب جرم شود و لیکن مجازات وی تعلیق گردد یا مشمول عفو شود؛ آیا شرط ضمن عقد نکاح جهت طلاق به درخواست زوجه محقق شده است؟
نظر هیات عالی
در فرض سوال، چنانچه زوج محکوم به تحمل 5 سال حبس تعزیری تعلیقی شود به‌طوری‌که اجرای مجازات تعلیق گردد، زوجه نمی‌تواند از شرط ضمن عقد نکاح (بند 6 سند نکاحیه) در جهت اخذ طلاق یا مطلقه نمودن خود استفاده نماید، زیرا مجازات تعیینی تعلیق شده و به موجب آن محکومیت، امکان اجرای 5 سال حبس وجود ندارد؛ لیکن در عقود و سایر شرایط چنین وضعیتی نیست و امکان درخواست طلاق به استناد شرط ضمن عقد (بند 6 سند نکاحیه) وجود دارد.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه فلسفه حق طلاق زوجه در صورت محکومیت زوج به حبس از باب قاعده عسر و حرج زوجه به جهت عدم حضور زوج در خانواده می‌باشد و با توجه به اینکه حق زوجه در درخواست طلاق امری استثنایی است و در موارد استثناء باید به قدر متیقن اکتفا نمود؛ لذا در فرض سوال با تعلیق مجازات و یا شمول عفو علت حکم نیز زایل می‌گردد. در نتیجه به استناد ماده 1130 قانون مدنی حق طلاق زوجه منتفی می‌گردد.
نظر اقلیت
با توجه به اینکه تشخیص عسر و حرج با دادگاه است؛ لذا عفو یا تعلیق مجازات تاثیری در موضوع ندارد و با توجه به نص قانون به استناد مواد 10 قانون مدنی محکومیت به حبس، موجد سبب اعمال حق طلاق از ناحیه زوجه بوده و عفو یا تعلیق، حق مکتسب ایجاد شده برای زوج را زایل نمی‌کند و همچنان این حق استصحاب می‌گردد.