صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/08/14
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر گرگان
موضوع
امکان واخواهی به رای دادگاه اطفال با وصف ابلاغ به وکیل تسخیری
پرسش
در پرونده ای شخص الف متهم پرونده نوجوان است و ما به ولی و یا سرپرست قانونی وی دسترسی نداریم و بالتبع برای وی وکیل تسخیری تعیین می‌نماییم رای محکومیت برای وی صادر می‌شود. رای به وکیل تسخیری ابلاغ شده و ایشان اعتراضی نمی‌نماید پس از آن متهم نوجوان از رای مطلع شده است و می‌خواهد به رای اعتراض کند. این رای حضوری محسوب می‌شود یا غیابی؟ آیا نوجوان می توان تقاضای واخواهی و یا تجدیدنظرخواهی کند؟
نظر هیئت عالی
در صورت عدم حضور متهم نوجوان در دادگاه و تشکیل جلسه با حضور ولی یا وکیل تسخیری در صورت محکومیت، رای صادره غیابی است و از ناحیه محکوم‌علیه قابلیت واخواهی و تجدیدنظرخواهی دارد.
نظر اکثریت
قانونگذار در خصوص رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان دادرسی افتراقی را مدنظر قرار داده است و در مجموع مساعدتهای بیشتری را نسبت به این دسته از تابعان حقوق کیفری مورد توجه قرار داده است و اما در خصوص پاسخ به بخش اول سوال که آیا رای صادره با وصف عدم اعتراض به رای از سوی وکیل تسخیری حضوری است یا غیابی است باید گفت که رویه در محاکم انقلاب و کیفری یک و حتی دیوان عالی کشور آن است که جهت تضمین حقوق متهم رای را غیابی تلقی می نمایند به خصوص در مواردی که به جهت عدم دسترسی به متهم برای متهم وکیل تسخیری انتخاب می‌گردد که در این مواقع قطعا رای غیابی تلقی می‌گردد که در این خصوص دو نظریه مشورتی به شماره 1827/95/7 مورخه 95/8/4 و 3136/94/7 مورخه 94/11/10 وجود دارد که اعلام می‌نماید در فرضی که بین وکیل تسخیری و موکل ارتباطی وجود ندارد مفروض آن است که محکوم علیه از رای صادره بی اطلاع است ولیکن در خصوص جرایم اطفال و نوجوانان و توجه به مفاد ماده 414 قانون آیین دادرسی کیفری باید گفت که چون بین وکیل تسخیری و موکل ارتباط وجود داشته و صرفاً درجهت رعایت تشریفات قانونی وکیل تسخیری تعیین گردیده است مضافاً با تمسک به مفاد رای وحدت رویه شماره 598 مورخه 74/2/12 که مقرر داشته «چون به صراحت قسمت اخیر ماده 12 قانون تشکیل محاکم جنایی؛ در مواردی که رئیس دادگاه در اجرای ماده 9 قانون مرقوم برای متهم وکیل تسخیری تعیین می‌نماید مدت اعتراض در هر حال اعم از اینکه متهم بعداً وکیل دیگری تعیین کند یا نه، از همان تاریخ ابلاغ به وکیل تسخیری مذکور احتساب خواهد شد.» لذا به عقیده مجموع همکاران رای حضوری تلقی می‌گردد.
و اما در خصوص بخش دوم سوال با عنایت به مفاد ماده 417 قانون آیین دادرسی کیفری که مقرر داشته « آراء و تصمیمات دادگاه اطفال و نوجوانان علاوه بر شاکی، متهم، محکوم علیه به ولی یا سرپرست قانونی متهم و محکوم علیه و در صورت داشتن وکیل به وکیل ایشان نیز ابلاغ می‌گردد» لذا مبدا احتساب تجدیدنظرخواهی صرفاً ابلاغ به وکیل نخواهد بود و ابلاغ به متهم، ولی یا سرپرست قانونی متهم و محکوم علیه نیز ملاک می‌باشد و باید آخرین ابلاغ به هریک از ذینفعان را ملاک قرار بدهیم. در نتیجه نوجوان می‌تواند تقاضای تجدیدنظر نماید.
نظر اقلیت
در خصوص بخش اول با عنایت به فلسفه آراء غیابی که هدف حمایت از متهمی است که در فرآیند رسیدگی حاضر نبوده و نسبت به وی دقیقاً اصل تناظر رعایت نشده و اراده وی در تعیین وکیل تسخیری نقشی نداشته است بلکه از لحاظ شکلی برای متهم وکیل تسخیری تعیین شده است. لهذا به نظر می‌رسد این رای غیابی است که مفاد نظریه های مشورتی به شماره 27/18/95/7 مورخه 95/8/4 و 3136/94/7 مورخه 94/11/10 تاکید بر غیابی بودن پرونده هایی دارد که بین وکیل تسخیری و موکل ارتباطی وجود ندارد. لهذا رای صادره غیابی است.