صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/08/20
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر بندر انزلی
موضوع
تکلیف اجرای احکام کیفری در خصوص اجرای حکم نیم ضربه شلاق
پرسش
اگر دادگاه بدوی در هنگام صدور رای، محکومعلیه را به 74 ضربه شلاق تعزیری محکوم نماید و متعاقباً با تسلیم محکومعلیه به رای صادره و تقاضای اعمال ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری (اسقاط حق تجدیدنظرخواهی)، حکم به سقوط یک‌چهارم از مجازات مقرر در دادنامه نماید، قاضی اجرای احکام کیفری در هنگام اجرای مجازات چه تکلیفی دارد؟ (با توجه به اینکه 55/5 ضربه شلاق به‌صورت لازم‌الاجرا باقی می‌ماند.)
نظر هیات عالی
با استفاده از ملاک تبصره ذیل ماده 515 قانون آیین دادرسی کیفری، مجازات قابل اجرا همان 55 ضربه شلاق می‌باشد البته برای فرایند مرقوم، اجرای احکام مراتب را به دادگاه منعکس و تقاضای ارشاد می‌نماید.
نظر اکثریت
به نظر می‌رسد با توجه به اینکه نمی‌توان محکومعلیه را به بیش از مجازات مورد محکومیت، مجازات نمود و اصل تفسیر نصوص جزایی به نفع متهم که در قوانین موضوعه ساری و جاری می‌باشد و برای نمونه در تبصره ماده 515 قانون آیین دادرسی کیفری، بازداشت یا تحت نظر بودن متهم کمتر از 24 ساعت باشد در احتساب ایام بازداشت، یک روز محاسبه می‌شود و با توجه به اینکه در خصوص موضوع سوال، حکم خاصی در قوانین و مقررات موجود نمی‌باشد. از طرفی ملاحظه می‌گردد با تقلیل یک‌چهارم از مجازات شلاق، مجازات قابل اجرای شلاق 55/5 ضربه بوده و حد نیم ضربه جهت اجرا مشخص نبوده و در موارد ابهام می‌بایست تفسیر به نفع متهم نمود. به‌نظر می‌رسد که مجازات قابل اجرا همان 55 ضربه شلاق قابل اجرا می‌باشد و گرد کردن عدد به 56 ضربه وجاهت ندارد.
نظر ابرازی
با توجه به اینکه ماده 442 از عبارت تا یک‌چهارم استفاده نموده است؛ لذا دادگاه باید در تعیین مجازات جدید دقت نماید و نباید به‌طور کلی و مبهم رای صادر نماید؛ معهذا مورد از موارد ابهام ماهوی در دادنامه می‌باشد که مستند به ماده 491 قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 1392) قاضی اجرای احکام می‌بایست پرونده را جهت اصلاح دادنامه به شعبه محترم صادرکننده رای ارسال نماید.