در اعاده دادرسی به علت تضاد حکم، دادگاه مقدم صالح است یا دادگاه موخر

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/10/11
برگزار شده توسط: استان خراسان رضوی/ شهر قوچان

موضوع

در اعاده دادرسی به علت تضاد حکم، دادگاه مقدم صالح است یا دادگاه موخر

پرسش

در اعاده دادرسی به علت تضاد و تعارض دو حکم از دو شعبه متفاوت و هم عرض در یک حوزه قضائی کدام دادگاه صالح است؟ دادگاه صادر کننده حکم مقدم یا موخر؟ و در صورت اینکه یکی از آراء در مرجع تجدیدنظر تأیید شده باشد وضعیت چگونه است؟

نظر هیئت عالی

منظور از دادگاه در بند 4 ماده 426 ق.آ.د.م همان دادگاه یا سایر شعب هم عرض می‌باشد و با توجه به ماده 433 همان قانون دادخواست اعاده‌ دادرسی اصلی به دادگاهی تقدیم می‌شود که صادر کننده‌ی همان حکم بوده است و دادگاه صادر کننده حکم متضاد همان دادگاه موخر است، البته اگر یکی از محاکم دادگاه تجدید نظر باشد، چون امکان نقض آن توسط دادگاه بدوی وجود ندارد، در دادگاه تجدیدنظر درخواست اعاده دادرسی رسیدگی خواهد شد.

نظر اکثریت

تعارض دو حکم صادره از یک دادگاه و یا شعب هم‌عرض از یک حوزه قضائی یا دو حوزه قضائی متفاوت به شرط هم‌عرض بودن محاکم طبق بند 4 ماده 426 قانون آئین دادرسی مدنی از جهات اعاده دادرسی است و دو شعبه دادگاه هم عرض یک دادگاه محسوب می‌گردد و چون اعاده دادرسی طریقه عدول از احکام است با توجه به ماده 439 قانون یاد شده رسیدگی به موضوع در هر صورت در صلاحیت دادگاه صادر کننده حکم موخر است.

نظر اقلیت

با توجه به صراحت بند 4 ماده 426 قانون آئین دادرسی مدنی مغایرت دو حکم زمانی از جهات اعاده دادرسی است که از جانب یک دادگاه صادر شده باشد و فرض سوال که احکام از دو دادگاه صادر شده از موارد اعاده دادرسی نیست و حسب مورد باید از مقررات فرجام‌خواهی یا ماده 477 قانون آئین دادرسی کیفری استفاده گردد. و علت اینکه قانونگذار در مواد 426 تا441 قانون آیین دادرسی مدنی به دادگاه موخر یا مقدم اشاره نکرده همین مطلب است.