تاریخ نظریه: 1398/04/31
شماره نظریه: 7/97/2702
شماره پرونده: 97-127-2702
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مقررات ناظر به صلاحیت محلی با عنایت به بند 1 ماده 371 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی 79 علیالاصول در زمره قواعد تکمیلی است. بنابراین مادام که خوانده نسبت به صلاحیت محلی دادگاه ایراد نکرده است، دادگاه در این خصوص مواجه با تکلیفی نیست مگر در موارد خاصی مانند صلاحیت دادگاه در رسیدگی به دعاوی موضوع ماده 30 قانون نظارت بر رفتار قضات و یا ماده 6 قانون داوری تجاری بینالمللی که در این موارد مقررات صلاحیت محلی نیز جنبه آمره دارد و دادگاه بدون ایراد خوانده نیز باید آن را رعایت کند. شایسته ذکر است مقنن در ماده 352 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی 79 به قرینه مواد قبل و بعد از آن در مقام بیان تکلیف دادگاه تجدیدنظر بعد از نقض رأی دادگاه بدوی به لحاظ عدم صلاحیت محلی یا ذاتی است و نه در مقام بیان موجب عدم صلاحیت دادگاه. بنابراین در فرض سوال برای تشخیص موارد و موجبات عدم صلاحیت محلی دادگاه باید به سایر مقررات این قانون مراجعه و فلسفه وضع این مقررات را نیز لحاظ نمود. از جمله این مقررات بند 1 ماده 371 صدرالذکر است که ایراد خوانده را موجب عدم صلاحیت محلی دادگاه میداند. حسن این نظر آن است که باعث هماهنگی در سامانه حقوقی میشود و نه اینکه تغییر مرجع بالاتر رسیدگی کننده به شکایت از رأی بدوی باعث تغییر حکم قانونی شود.