صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/03/30
برگزار شده توسط: استان کردستان/ شهر قروه
موضوع
محکومیت خوانده دعوی جلب ثالث در حق خواهان اولیه که مورد تقاضای وی نبوده
پرسش
در دعوی جلب ثالث که از سوی خوانده دعوی اصلی تقدیم شده آیا خوانده میتواند خواسته خود را محکومیت مجلوب ثالث در حق خواهان اصلی قرار دهد و چنانچه دادگاه احراز کند که مجلوب ثالث در حق خواهان اولیه مدیون است تکلیف چیست؟
نظر هیئت عالی
در فرض سوال، خوانده نمی‌تواند با طرح دعوی جلب ثالث، خواسته خود را محکومیت مجلوب ثالث به نفع خواهان قرار دهد؛ در چنین فرضی به استناد ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی، می‌بایست قرار عدم استماع دعوی خواهان اصلی و جلب ثالث صادر شود؛ زیرا موضوع از موارد جلب ثالث نمی‌باشد.
نظر اکثریت
در فرض سوال دادگاه باید خوانده مجلوب ثالث را در حق خواهان اولیه دعوی محکوم نماید زیرا:
جلب شخص ثالث به انگیزه‌های مختلف صورت می‌گیرد به هر حال ماده 135 قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی این تاسیس حقوقی را تجویز نموده از اطلاق این ماده استفاده می‌شود که در چنین مواردی دادگاه در صورت احراز مدیونیت مجلوب ثالث که درخواست محکومیت وی در حق خواهان اصلی شده حکم بر محکومیت وی در حق خواهان اولیه صادر خواهد نمود زیرا اساساً جلب ثالث و سایر دعاوی طاری وضعیت خاصی دارند در صورت عدم قائل شدن به چنین دیدگاهی فلسفه وضع جلب ثالث زیر سوال خواهد رفت اساسا فلسفه وضع این تاسیس حقوقی جلوگیری از صدور آراء متعارض و جلوگیری از اطاله دادرسی و غیره است به هر حال دعاوی طاری وضعیت‌های خاصی را تجویز نموده‌اند که مورد سوال نیز از همین موارد است و بر خلاف آنچه که گروه اقلیت استدلال نمودند محکومیت خوانده مجلوب ثالث منافاتی با اصول و قواعد دادرسی از این حیث که محکومیت خوانده مجلوب ثالث مورد تقاضا و خواسته خواهان اولیه نبوده ندارد از قضا منطبق بر اصول و قواعد است بدین معنا که مقنن با وضع ماده 135 قانون مزبور خواسته‌ای تحت عنوان «محکومیت مجلوب ثالث به تقاضای خوانده اولیه در حق خواهان اولیه» را تجویز نموده ایراد گروه اقلیت صرفا برای حالت عادی در دعاوی است در حالی که جلب ثالث وضعیت خاص را در نظر دارد لذا محکومیت خوانده مجلوب ثالث در فرض سوال یک امر قانونی می‌باشد هر چند که در حالت عادی در دعاوی، نمی‌توان شخصی را که اساسا نام وی به عنوان خوانده طرح نشده در حق خواهان محکوم نمود ولیکن دعوی جلب ثالث به شرح فوق وضعیت و حالت خاص و استثنائی است به عبارتی محکومیت خوانده مجلوب ثالث در حق خواهان اولیه دعوی اصلی در محدوده دادخواست است ولیکن در محدوده دادخواستی که خوانده دعوی اولیه به عنوان خواهان جلب ثالث طرح نموده لذا منافاتی با اصول و موازین هم ندارد.
نظر اقلیت
محکومیت خوانده مجلوب ثالث به درخواست خوانده دعوی اصلی که متقاضی جلب ثالث بوده در حق خواهان خلاف موازین دادرسی است زیرا:
مطابق ماده 2 قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی «هیچ دادگاهی نمی‌تواند به دعوایی رسیدگی کند مگر اینکه شخص یا اشخاص ذی‌نفع یا وکیل یا قائم‌مقام یا نماینده قانونی آنان رسیدگی به دعوا را برابر قانون درخواست نموده » ملاحظه می‌شود که خواهان دعوی جلب ثالث خواسته را مطابق قانون طرح نکرده زیرا دادگاه در مقام رسیدگی فقط در محدوده دادخواست و علیه خواندگان همان دعوی میتواند رأی صادر کند دادگاه نمی‌تواند حکم به محکومیت مجلوب ثالث که خوانده دعوای اصلی نبوده، به درخواست خوانده دعوای اصلی در حق خواهان دعوای اصلی صادر نماید. نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه به شماره 7/93/3073 مورخ 1393/12/09 موید نظر اقلیت است.