درخواست تأمین خواسته در صورتی که پرونده در مرجع تجدیدنظر مطرح باشد

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1381/08/16
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر ساری

موضوع

درخواست تأمین خواسته در صورتی که پرونده در مرجع تجدیدنظر مطرح باشد

پرسش

با توجه به ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی که امکان صدور قرار تأمین خواسته تا قبل از صدور حکم قطعی را پیش بینی کرده و به موجب ماد ه 111 قانون مذکور درخواست از دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به دعوای اصلی را دارد به عمل می آید در صورتی که پرونده در مرجع تجدیدنظر مطرح باشد درخواست تأمین خواسته در کدام مرجع قابل طرح است؟

نظر هیئت عالی

در موردسوال مطروحه، با توجه به اینکه اجرای قرار تأمین خواسته و تأمین محکوم به و اجرای حکم قطعی با دادگاه عمومی صادرکننده قرار تأمین یا حکم است، و نظر به اینکه مستفاد از مدلول مواد 108 الی 111 قانون آیین دادرسی مدنی این است که درخو است تأمین از دادگاهی می‌شود که ابتدائاً صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا را داشته است، چنان چه پرونده در دادگاه تجدیدنظر استان یا دیوان عالی کشور مطرح باشد درخواست تأمین خواسته یا تأمین محکوم به بدوی باید از دادگاه عمومی حقوقی صادرکننده رأی تجدیدنظر خواسته به عمل آید.

نظر اکثریت

درخواست تأمین خواسته در صورتی که از حکم صادره تجدیدنظر خواهی شده باشد تا قبل از قطعیت آن در مرجع تجدیدنظر به عمل آید زیرا:
1. به موجب ماده 111 قانون آیین دادرسی مدنی که در مقام تعیین صلاحیت برای مرجع بدوی است از آن استنباط می‌شود که در مرجع تجدیدنظر رسیدگی به درخواست تأمین خواسته نیز با همین مرجع است.
2. به موجب ماده 116 قانون آیین دادرسی مدنی قرار تأمین صادره قابل اعتراض در مرجع صادرکننده قرار می‌باشد به این اعتراض در اولین جلسه رسیدگی می‌شود در صورت طرح پرونده در مرجع تجدیدنظر دادگاه بدوی جلسه ای جهت رسیدگی به اعتراض نخواهد داشت.
3. به موجب اصول کلی حاکم بر قوانین شکلی از جمله آی ین دادرسی مدنی رسیدگی به دعاوی تبعی و فرعی مرتبط با دعوا با مرجعی است که به دعوای اصلی رسیدگی می کن د این امر از ماده 17 قانون آیین دادرسی مدنی نیز استنباط می‌شود.
4. با اینکه قرار تأمین خواسته قابل تجدیدنظر خواهی نیست لیکن مرجع تجدیدنظر به عنوان یک مرجع بدوی همانند دادگاه بدوی به آن رسیدگی می کند.
5. با وجود حاکمیت ماده 7 قانون آیین دادرسی مدنی که رسیدگی به ماهیت دعوا را ابتداء در مرجع تجدیدنظر مجاز نشمرده لیکن رسیدگی به اعتراض ثالث (420 قانون آیین دادرسی مدنی) ورود ثالث (130 قانون آیین دادرسی مدنی) جلب ثالث (135 قانون آیین دادرسی مدنی) اعاده دادرسی 433 قانون آیین دادرسی مدنی) بدون طرح در بدوی، مجاز شمرده شده است.

نظر اقلیت

1. ماده 11 قانون آیین دادرسی مدنی عبارت (صلاحیت رسیدگی به دعوا را دارد) را به کار برده است که از این عبارت دادگاه بدوی استنباط می‌شود نه مرجعی که در حا ل رسیدگی است. اگر منظور مقنن عام بوده به (مطرح بودن دعو ا) اشاره ای نکرده است در حالی که مقنن در ماده 311 قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص دستور موقت این عبارت را به کار برده و منظور خود را بیان کرده است.
2. گر چه دعاوی مرتبط و تبعی در مرجعی طرح می‌شود که اصل دع وا مطرح است لیکن این اصل در مورد اعسار در مرجع تجدیدنظر وفق ماده 505 قانون آیین دادرسی مدنی با مرجع بدوی است لذا تأمین خواسته نیز چنین است.
3. به موجب ماده 7 قانون آیین دادرسی مدنی به هیچ دعوایی نمی توان در مرجع بالاتر رسیدگی نمود مگر اینکه در آن خصوص اتخاذ تصمیم شده باشد و یا در سایر موارد که مقنن، به صراحت چنین اجاز ه ای داده باشد کاری که در مورد اعتراض ثالث،ورود ثالث کرده است.
4. در مواردی که اصل دعوا در دادگاه بدوی مطرح نیست دادگاه می‌تواند در جلسه فوق العاده به اعتراض معترض رسیدگی کند و نیازی به اولین جلسه نیست.