تاریخ نظریه: 1398/08/20
شماره نظریه: 7/98/1197
شماره پرونده: ح 7911-88-89
استعلام:
خواهشمند است ارشاد فرمایید در صورتی که شخص ثالثی پس از صدور گواهی عدم پرداخت چک تمامی وجه چک را به دارنده چک پرداخت نماید و این امر در برگ جداگانه‌ای گواهی و به انتقال کلیه منافع چک به شخص ثالث صورت گیرد و سپس شخص ثالث بر علیه صادرکننده اقامه دعوی نماید آیا دعوی شخص ثالث وفق مقررات قانون تجارت قابل رسیدگی می‌باشد و کلیه مزایای اسناد تجاری را در برمی‌گیرد و یا بر مبنای عام مدنی قابل مطالبه است./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولا، پس از واخواست سند تجاری، انتقال حقوق دارنده به شخص ثالث برابر مقررات خاصی که در مواد 270 و 271 قانون تجارت پیش‌بینی شده است، به عمل می‌آید و به صرف ظهرنویسی امکان‌پذیر نیست. ثانیا، در فرض سوال که پس از اخذ گواهی عدم پرداخت چک برای انتقال آن به غیر، حتی ظهرنویسی نیز به عمل نیامده و در برگ جداگانه‌ای و نه در برگ واخواست به انتقال منافع چک به شخص ثالث تصریح شده است، به طریق اولی عمل انتقال چک انجام پذیرفته محسوب نمی‌گردد. بنابراین، در فرض سوال، متصرف سند تجاری نمی‌تواند به عنوان دارنده و به استناد سند تجاری دعوای مطالبه وجه چک اقامه نماید. بدیهی است این امر مانع از اقامه دعوای مدنی توسط متصرف فعلی سند نیست./