صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/04/20
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه
موضوع
جبران خسارت رانندگی در فرض مقصر نبودن راننده دارای بیمه نامه ثالث
پرسش
شخص «الف» که دارای بیمه نامه ثالث است، در حین رانندگی، با شخص «ب» که عابراست، تصادف می‌کند و عابر مصدوم می‌شود. اگر راننده اتومبیل هیچگونه تقصیری مرتکب نشده باشد و خسارات صد در صد ناشی از تقصیر عابر، به دلیل عدم رعایت مقررات مربوط به عبور از راهها و محلهای مخصوص باشد. با توجه به اینکه راننده مقصر و مسئول نیست، خسارات عابر چگونه قابل جبران است؟
نظر هیئت عالی
نظریه اتفاقی که مستظهر به نظریه اداره کل حقوقی شماره 2384- 96- 7 مورخ 96/10/6 قوه قضائیه است به شرح زیر مورد تائید اعضاء هیات عالی است:
مقررات مذکور در ماده 26 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب 1389 نسبت به عابر مصدوم یا وراث عابر متوفی، جنبه حمایتی دارد. در واقع، مقنن به منظور جبران زیان وارده به مصدوم یا وراث متوفی، علی رغم انتساب حادثه به رفتار وی، ترتیبات و تکالیف خاصی را برای پرداخت دیه از سوی شرکت بیمه یا صندوق تأمین خسارت بدنی، مقرر داشته است و لذا در فرض سوال، در هر حال، در صورت عدم مسئولیت راننده، شرکت بیمه یا صندوق مزبور، به استناد ماده 26 یاد شده، باید تمامی دیه مربوطه را به مصدوم یا وراث متوفی پرداخت نماید و در صورتی که اولیای طفل غیر ممیز (مصدوم یا متوفی) در حادثه به هر میزان مقصر باشند و حادثه منتسب به آنها شود، در این صورت نیز حسب مورد، شرکت بیمه یا صندوق یاد شده به استناد ماده 26 مذکور و قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه مصوب 1395/2/20، مکلف به جبران زیان وارده می‌باشد.
نظر اتفاقی
طبق ماده 26 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب 1389 با وجود آن که راننده مقصر و مسئول نیست باز هم حسب مورد بیمه‌گر یا صندوق تامین خسارات بدنی باید دیه عابر پیاده را بپردازند. طبق ماده مذکور: «در راههایی که برای عبور عابران پیاده علائم، تجهیزات و مسیرهای ویژه اختصاص داده شده است عابران مکلفند هنگام عبور از عرض یا طول سواره‌رو با توجه به علائم راهنمائی و رانندگی منصوبه در محل از نقاط خط‌کشی شده، گذرگاه‌های غیر همسطح و مسیرهای ویژه استفاده نمایند هرگاه عابران به تکلیف مذکور عمل ننمایند، در صورت تصادف با وسیله نقلیه، راننده مشروط به این که کلیه مقررات را رعایت نموده باشد و قادر به کنترل وسیله نقلیه و جلوگیری از تصادف یا ایجاد خسارت مادی و بدنی نباشد مسئولیتی نخواهد داشت. عدم مسئولیت راننده مانع استفاده مصدوم یا وراث متوفی از مزایای بیمه نخواهد شد و شرکت بیمه با ارائه قرار منع تعقیب یا حکم برائت راننده ملزم به اجراء تعهدات موضوع بیمه‌نامه به مصدوم یا ورّاث متوفی خواهد بود. چنانچه وسیله نقلیه بیمه نباشد، دیه ی عابر از صندوق موضوع قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه در مقابل شخص ثالث مصوب 1395 - ماده 21 پرداخت می‌شود.» در حقیقت جبران بیمه گر ناشی از مسئولیت بیمه گذار نیست بلکه این بیمه از نوع بیمه مسئولیت نیست بلکه از نوع بیمه حوادث است.