تاریخ نظریه: 1400/10/01
شماره نظریه: 7/1400/740
شماره پرونده: 1400-168-740 ک
استعلام:
در پرونده‌هایی که عنوان اتهامی متهم صرفا ایراد صدمه بدنی غیر عمدی در حد لوث است و متهم در جلسه رسیدگی حضور نیافته و شاکی اقامه قسامه نماید و محکوم‌علیه به رای غیابی صادره اعتراض نماید با توجه به این که محکوم‌علیه علی‌رغم اطلاع از وقت رسیدگی حتی تلفنی نیز به وی ابلاغ شده حضور نیافته است و شاکی اقامه قسامه نموده تکلیف دادگاه چیست؟
آیا اگر محکوم‌علیه غیابی دلایلی ارایه نماید امکان رسیدگی به آنها علی‌رغم اقامه قسامه توسط شاکی وجود دارد اگر وجود ندارد واخواهی در این پرونده‌ها چه معنایی دارد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- واخواهی بخشی از مرحله نخستین است و با توجه به اصول کلی و عمومات قانونی مربوط به دادرسی نخستین، رسیدگی به واخواهی مستلزم تشکیل جلسه رسیدگی و دعوت از طرفین جهت حضور در این جلسه است؛ بنابراین در رسیدگی به درخواست واخواهی محکوم‌علیه، هرچند که متکی به دلیل و مدرکی نباشد، دادگاه باید وقت رسیدگی تعیین و طرفین را به رسیدگی دعوت کند. در امور کیفری، ماده 407 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 به این امر تصریح کرده است. چنانچه در مرحله واخواهی، به لحاظ ارائه دلیل از سوی متهم در برائت خویش، لوث منتفی شود دادگاه برابر مقررات اقدام می‌کند.
2- در مرحله واخواهی، محکوم‌علیه از تمامی حقوق دفاعی از جمله ارائه ادله و مدارک بر بی‌گناهی خود یا خدشه به دلایل ارائه شده از ناحیه شاکی در مرحله بدوی برخوردار است؛ بنابراین چنانچه در مرحله رسیدگی نخستین، با احراز لوث توسط دادگاه، شاکی قسامه اقامه کرده باشد، دادگاه در مرحله رسیدگی به واخواهی مکلف است با عنایت به اقتضای ادله ارائه‌شده از سوی محکوم‌علیه اتخاذ تصمیم کند.