صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/04/21
برگزار شده توسط: استان خراسان رضوی/ شهر طرقبه
موضوع
تکلیف دادگاه عمومی در مورد تلقی کردن حکم این دادگاه در دادگاه تجدید نظر به عنوان قرار
پرسش
چنانچه حکم دادگاه عمومی در دادگاه تجدیدنظر قرار تلقی و نقض شود؛ آیا قاضی صادرکننده حکم در دادگاه عمومی صلاحیت رسیدگی مجدد دارد؟
نظر هیئت عالی
قرار تلقی کردن رای دادگاه بدوی از سوی مرجع تجدیدنظر بلا وجه و تخلف انتظامی است چه دادگاه تجدید نظر دارای اختیار و شان رسیدگی ماهوی است و می‌توانند رأسا ًمبادرت به رسیدگی نماید لیکن در صورت اتخاذ چنین تصمیمی و اعاده پرونده به دادگاه بدوی درهرحال دادگاه تالی باید از نظر دادگاه تجدیدنظر (مرجع عالی) تبعیت کند.
نظر اکثریت
دادگاه تجدیدنظر حق تلقی کردن حکم به قرار را ندارد لیکن برفرض تخلف دادگاه تجدیدنظر، دادگاه عمومی که دادگاه تالی است باید از این دستور دادگاه تجدیدنظر تبعیت نماید چون امتناع از انجام دستورات و تصمیم مرجع عالی تخلف است و چون دادگاه تجدیدنظر اظهارنظر دادگاه عمومی را عدم اظهارنظر نهایی تلقی کرده است لذا دادگاه عمومی باید رسیدگی نماید. (ماده 405 قانون آیین دادرسی مدنی).
نظر اقلیت
ظاهر فلسفه امتناع دادرسی بابت این است که حقوق خواهان و خوانده رعایت شود، یک دادرس در دو مرحله در خصوص یک پرونده اظهارنظر نکند، لذا در یک مرحله دادرس می‌تواند متناوب اظهارنظر نماید و آن در صورتی است که ادله جدید کشف شود مانند واخواهی و نقض قرار منع تعقیب و جلب به دادرسی و صدور حکم. در غیر این موارد امکان اظهارنظر جدید وجود ندارد لذا دادگاه عمومی مجوزی برای صدور حکم جدید در فرض سوال ندارد.