تاریخ نظریه: 1397/03/20
شماره نظریه: 7/97/458
شماره پرونده: 96-168/1-977
استعلام:
با توجه به ماده 88 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب سال 92 که می‌گوید اموری که از طرف دادستان به معاون دادستان یا دادیار ارجاع می‌شود آنان در امور محوله تمام وظایف دادستان را دارند.
1- آیا صرف انتصاب معاون محترم دادستان به عنوان سرپرست دادسرا ارجاع امور به وی محسوب می‌شود تا وی دارای تمام وظایف و اختیارات دادستان باشد یا می بایست به صراحت انجام امور به سرپرست دادسرا تفویض گردد که در این صورت کلیه اقدامات سرپرست دادسرا همانند شخص دادستان خواهد بود؟
2- با توجه به اینکه شهرستان تهران که دارای چندین دادسرای عمومی وانقلاب می‌باشد یک حوزه قضائی محسوب می‌شود آیا در غیاب معاون دادستان که سرپرست دادسرا می‌باشد دادیار حاضر در دادسرا با شرایط مذکور جانشین تلقی می‌شود که تمام اختیارات وی را نیز داشته باشد در حالی که دادستان در دادسرای مرکز حضور دارند یا اینکه در وضعیت فوق باید به دادیار مذکور تفویض اختیار گردد؟
3- چنانچه دادستان در غیاب بازپرس در اجرای ماده 92 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 92 انجام تحقیقات مقدماتی را به دادیار ارجاع دهد پس از تکمیل تحقیقات و صدور قرار جلب به دادرسی و موافقت معاون دادستان سرپرست دادسرا آیا دادیار مذکور می‌تواند رأساً در اجرای ماده 86 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب سال 92 پرونده را جهت طرح شفاهی دعوای کیفری به دادگاه ارسال نماید یا می‌بایست ارسال پرونده به دادگاه را به معاون دادستان سرپرست دادسرا پیشنهاد دهد تا در صورت موافقت وی اقدام لازم انجام شود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- با توجه به اینکه مطابق ماده 88 قانون آیین دادرسی کیفری 1395 معاون دادستان در اموری که به طور کلی (عام) از طرف دادستان به وی ارجاع می‌شود، تمام وظایف و اختیارات دادستان را دارد و ارجاع این امور از جمله می‌تواند ناظر به امور تخصصی یا عمومی قضایی مربوط به منطقه یا ناحیه معین از یک حوزه قضایی باشد؛ بنابراین، در صورت تشکیل ناحیه دادسرا در حوزه قضایی و ارجاع کلی رسیدگی به امور تخصصی یا عمومی (محلی) مربوط به اختیارات و وظایف دادستان از سوی وی به معاونش، معاون دادستان دارای تمامی اختیارات و تکالیف دادستان در محدوده محلی یا تخصصی تعیین شده خواهد بود.
2- با توجه به آنچه فوقا بیان شد و مستفاد از ماده 88 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 معاون دادستان دارای اختیارات و وظایف دادستان به واسطه ارجاع کلی امور از سوی دادستان است، می‌تواند انجام وظایف و اختیارات مذکور را به دادیار ارجاع نماید و دادیار مستقر در دادسرای ناحیه نیز در غیاب سرپرست دادسرا دارای وظایف و اختیارات ارجاع شده معاون دادستان خواهد بود؛ مگر اینکه دادستان صراحتا ارجاع آن را به دادیار منع کرده باشد.
3- ارجاع پرونده به دادیار جهت انجام تحقیقات مقدماتی در اجرای ماده 82 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 منحصر به همان تحقیقات است و ارسال پرونده یا کیفرخواست شفاهی به دادگاه نیاز به تفویض اختیار جداگانه دارد.