تاریخ نظریه: 1397/03/22
شماره نظریه: 7/97/528
شماره پرونده: 96-168/1-1004
استعلام:
با توجه به مفاد ماده 236 قانون آئین دادرسی کیفری چنانچه در پرونده امر وثیقه گذاران متعدد اقدام به تودیع وثیقه برای یک نفر متهم نمایند و در مرحله اجرای احکام پس از احضار و جلب و دستگیری نهایتاً دستور اعمال ماده 230 مبنی بر ضبط وجه الوثاقه هر یک از وثیقه گذاران (به صورت جداگانه) صادر گردد آیا پس از طی تشریفات قانونی مربوط به فروش مال مورد وثیقه و یا ضبط وجه الوثاقه به صورت موردی مبلغ وثیقه ضبط شده هر وثیقه گذار به محکومٌ له پرداخت می‌گردد؟ یا اینکه اجرای احکام منتظر اعمال و اجرای تشریفات قانونی و ضبط وجه الوثاقه همه وثیقه گذاران و پرداخت به صورت یک جا به محکومٌ علیه می ماند؟ چنانچه در این مرحله احد از وثیقه گذاران موفق به معرفی محکومٌ علیه متواری گردد آیا اعمال تخفیفات موضوع ماده 236 قانون آئین دادرسی کیفری شامل حال کلیه وثیقه گذاران می‌گردد و یا صرفاً شامل حال وثیقه گذار معرفی کننده است.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- در صورت تعدد مال مورد وثیقه اعم از اینکه وثیقه گذار واحد یا متعدد باشد با فرض تحقق شرایط مقرر در مواد 232، 233 و 538 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 استیفای حقوق محکوم له منوط به فروش تمامی اموال مورد وثیقه نخواهد بود و با فروش برخی از این اموال نیز امکان استیفای حقوق شاکی یا مدعی خصوصی فراهم می‌گردد.
2- با توجه به مفاد ماده 236 و قسمت اخیر بند ب ماده 235 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 حضور متهم (یا محکوم علیه) در مرجع قضایی تا پیش از اتمام عملیات اجرایی اعم از اینکه شخصاً حاضر شده و یا در اثر معرفی احد از وثیقه گذاران صورت پذیرفته باشد، موجب اعمال تخفیف مقرر قانونی مذکور در این ماده به تمامی وثیقه گذاران خواهد بود.