صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/09/01
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر اصفهان
موضوع
تکلیف دادگاه کیفری یک در رابطه با پرونده‌ای که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه کیفری دو است
پرسش
در مواردی که پرونده با یکی از عناوین موضوع ماده 302 قانون آیین دادرسی کیفری در شعبه کیفری یک تشکیل می‌شود در صورتی که پیش از تشکیل جلسه دادرسی، دادگاه تشخیص دهد که عمل ارتکابی عنوان مجرمانه دیگری دارد که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه کیفری دو می‌باشد، آیا می‌تواند پرونده را با قرار عدم صلاحیت به مرجع صالح، ارسال کند یا اینکه در هر حال، مکلف به ادامه رسیدگی و صدور رأی نهایی است؟
نظر هیئت عالی
با عنایت به صراحت تبصره 2 ماده 314 و تاکید ماده 403 قانون آیین دادرسی کیفری 1392، هرگاه دادگاه کیفری یک پس از رسیدگی تشخیص دهد که عمل ارتکابی، عنوان مجرمانه دیگری دارد که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه کیفری دو است، دادگاه کیفری یک باید به این جرم رسیدگی و حکم مقتضی صادر نماید و نمی‌تواند قرار عدم صلاحیت صادر نماید و بین مواد قانونی عنوان شده در فرض استعلام، تعارضی وجود ندارد و منظور از عبارت «دادگاه پس از رسیدگی و تحقیقات کافی و ختم دادرسی تشخیص دهد» در تبصره 2 ماده 314 قانون مذکور با لحاظ بند ب مواد 389 و 391 این قانون این است که دادگاه کیفری یک قبل از تشخیص قابلیت طرح پرونده برای دادرسی و تعیین وقت رسیدگی می‌تواند نسبت به صدور قرار عدم صلاحیت اقدام نماید، لکن پس از شروع به رسیدگی حق صدور قرار عدم صلاحیت را ندارد.
این بخش از نظریه اداره حقوقی به شماره 1672- 97/6/17 مورد تایید اعضای هیات عالی است.
نظر اکثریت
چنانچه دادگاه تا جلسه مقدماتی اداری تشخیص دهد عمل ارتکابی عنوان مجرمانه دیگری دارد که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه کیفری دو است باید با صدور قرار عدم صلاحیت، پرونده را به دادگاه کیفری دو ارسال کند ولی در صورتی که پس از جلسه مقدماتی اداری (که دستور وقت رسیدگی صادر می‌گردد) عمل ارتکابی را در صلاحیت دادگاه کیفری دو بداند نمی‌تواند قرار عدم صلاحیت صادر کند و به هرحال باید رأی نهایی را صادر کند. نصوصی همچون بند ب ماده 389 قانون آئین دادرسی کیفری و تبصره 2 ماده 314 و نیز ماده 403 همان قانون، موید این نظر می‌باشد.
نظر اقلیت
با توجه به اینکه صلاحیت دادگاه‌های کیفری دو عام است و صلاحیت دادگاه‌های کیفری یک استثنا می‌باشد در فرض سوال، دادگاه کیفری یک می‌بایست برطبق قواعد عام عمل نموده و پرونده را با صدور قرار عدم صلاحیت به دادگاه کیفری دو ارسال نماید.