صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1399/10/25
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر چمستان
موضوع
بررسی اجرای ماده 85 قانون آیین دادرسی کیفری در فرض عدم احراز وقوع بزه از سوی شخصیت حقوق عمومی
پرسش
پروندهای در راستای ماده 85 ق.آ.د.ک به دادگاه برای پرداخت دیه با درخواست دادستان ارسال شده است؛ حال دادگاه کیفری وقوع تصادف را محرز نمیداند که حکم بر محکومیت صندوق بدهد. تصمیمی که دادگاه کیفری باید بگیرد چگونه است؟ به عبارت دیگر عدم پذیرش درخواست دادستان در راستای ماده 85 براساس کدام مستند و با چه نوع تصمیمی باید باشد؟
نظر هیات عالی
مقررات ماده 85 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در پرداخت دیه از بیتالمال (صندوق تامین خسارت بدنی و...) به معنای وقوع بزه از سوی شخصیت حقوق عمومی نمیباشد و صرفاً مسئولیت دولت در پرداخت خسارت (دیه) را مورد حکم قرار میدهد و در فرض پرسش که به تشخیص دادگاه اساساً از موارد پرداخت دیه از سوی صندوق نمیباشد، دادگاه کیفری به رد تقاضای اولیای دم یا مصدوم اظهارنظر خواهد نمود و صدور حکم برائت یا قرار منع تعقیب که در رابطه با اتهامات کیفری (وقوع یا عدم وقوع جرم) صادر میگردد، منتفی است.
نظر اکثریت
با توجه به اینکه رسیدگی پرونده در موارد قانونی بدون صدور قرار نهایی دادسرا در دادگاه به موجب قانون پیشبینی شده است من جمله جرایم منافی عفت و جرایم با مجازات تعزیری درجه 7 و 8. در مانحن فیه نیز به طور استثناء قانونگذار، رسیدگی به بحث دیه را در صلاحیت مستقیم دادگاه قرار داده است. فلذا کیفیت رسیدگی و اتخاذ تصمیم همانند رسیدگی به جرایم درجه 7 و 8 یا منافی عفت و دیگر جرایم بوده و اتخاذ تصمیم به همان کیفیت صورت میگیرد و با فرضِ عدم کفایت ادله، حکم برائت صادر میگردد.
نظر اقلیت
با توجه به تالی فاسد آثار حکم برائت و نظر به اینکه در موارد سکوت باید به قواعد آیین دادرسی مدنی رجوع نمود و براساس ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی، قرار عدم استماع دعوا صادر نمود.