تاریخ نظریه: 1398/04/12
شماره نظریه: 7/98/485
شماره پرونده: 98-168-485 ک
استعلام:
مطابق تبصره 2 ماده 427 قانون آئین دادرسی کیفری آراء قابل تجدیدنظر اعم از محکومیت برائت یا قرارهای منع تعقیب، اناطه و تعویق صدور حکم است قرار....
حال سوال اینجاست که با توجه به اینکه در تبصره فوق اشاره ای به احکام تعلیقی نشده است آیا صدور این نوع احکام توسط دادگاه بدوی قابل طرح در دادگاه تجدیدنظر جهت رسیدگی به اعتراض می‌باشد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- اصولاً قرار تعلیق اجرای مجازات، ناظر به اجرای حکم بوده و امری اجرایی محسوب می‌گردد و مستقل از امر تعیین مجازات و صدور حکم محکومیت می‌باشد؛ لذا با توجه به ماده 49 قانون مجازات اسلامی 1392، این قرار ممکن است ضمن حکم محکومیت یا پس از صدور آن، صادر گردد. با این حال، قرار تعلیق اجرای مجازات به لحاظ ماهیت اجرایی آن، متکی بر حکم محکومیت کیفری بوده و با منتفی شدن حکم محکومیت (مانند نقض حکم محکومیت در دادگاه تجدیدنظر)، قرار تعلیق اجرای مجازات نیز سالب به انتفای موضوع می‌گردد. همچنین با توجه به تبصره 2 ماده 427 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 با اصلاحات سال 1394، قرار تعلیق اجرای مجازات از جمله آرای قابل تجدیدنظر شناخته نشده است؛ لکن چنانچه، لغو قرار یادشده، با توجه به ماده 55 قانون مجازات اسلامی 1392 ضرورت داشته باشد، دادگاه تجدیدنظر نیز به مانند دادستان یا قاضی اجرای احکام مربوطه، مراتب را برای لغو قرار به دادگاه صادر کننده قرار اعلام می‌نماید.
2- دو نهاد تعویق صدور حکم و تعلیق تعقیب، قابل قیاس با قرار تعلیق مجازات نمی‌باشد؛ زیرا قرار تعلیق اجرای مجازات ناظر به موارد صدور حکم و مرحله اجرای آن است ولی دو نهاد صدرالذکر ناظر به موارد عدم صدور حکم است. در خصوص تعلیق اجرای مجازات، چون حکم محکومیت صادر شده است، این حکم از حیث تجدیدنظر خواهی تابع قواعد عام حاکم بر تجدیدنظر آراء دادگاه‌ها است و وضعیت قرار تعلیق اجرای آن به شرح مذکور در بند 1 پاسخ است.