تاریخ نظریه: 1401/02/28
شماره نظریه: 7/1400/1472
شماره پرونده: 1400-127-1472 ح
استعلام:
در پرونده‌های متعاقب درخواست اعاده دادرسی و صدور قرار قبولی اعاده دادرسی، چنانچه در جریان رسیدگی صرف نظر از جهت اعاده دادرسی، احراز شود ایراد شکلی دیگری در پرونده وجود داشته که مورد توجه قرار نگرفته و با وجود ایراد مذکور رسیدگی و حکم مورد درخواست اعاده دادرسی صادر شده است، با لحاظ اثر انتقالی اعاده دادرسی از یک طرف و ماده 436 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 از طرف دیگر، آیا صدور رأی به سبب ایراد و مانع شکلی موجود که متفاوت از جهت اعاده دادرسی استنادی است، امکان‌پذیر است؟ به عنوان مثال، اگر در این مرحله معلوم شود یکی از شرایط اقامه دعوای بدوی از ابتدا مفقود بوده است؛ مانند آن‌که، موضوع مشمول اعتبار امر محکوم‌بها است و یا خواهان ذی‌نفع نبوده است، آیا باید بدون توجه به موانع شکلی موجود صرفاً در چهارچوب جهت اعاده دادرسی مورد درخواست، رسیدگی صورت گیرد و یا این‌که با لحاظ اثر انتقال اعاده دادرسی باید شرایط شکلی دعوا نیز مدنظر قرار گیرد و حکم ماده 436 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 را صرفاً ناظر بر رسیدگی ماهیتی بدانیم؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
دادگاه در مقام رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی صرفاً در صورتی که موضوع درخواست را با یکی از جهات اعاده دادرسی موضوع ماده 426 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 قابل انطباق بداند، مجاز به ورود و رسیدگی مجدد است و خارج از جهات شش‌گانه مذکور در این ماده؛ مانند وجود ایراد و مانع شکلی که متفاوت از جهات یادشده باشد، مجاز به ورود به اعاده دادرسی و صدور رأی نیست.