تاریخ نظریه: 1395/06/17
شماره نظریه: 7/95/1444
شماره پرونده: 689-1/168-95
استعلام:
مستندا به مواد 126 و 131 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392/12/4 با اصلاحات و الحاقات بعدی آیا بازپرس مکلف است در خصوص پرونده های با موضوع قتل غیر عمدی ناشی از بی احتیاطی در حین رانندگی، قتل غیر عمدی ناشی از عدم رعایت موازین کار، قتل غیر عمدی ناشی از عدم رعایت موازین پزشکی، غرق شدگی، خودکشی، دار آویختگی، خودسوزی و...اجساد را معاینه کند؟ در خصوص موارد الاشعار مورد به مورد لطفا اظهار نظر نمایید
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
نظر نخست: ماده 126 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی، ناظر به مواد قبل و در مقام بیان این دو امر است، اولاً در کلیه مواردی که بازپرس تحقیق محلی و معاینه محل را ضروری تشخیص دهد، اگر لازم بداند شخصاً حاضر می‌شود، ثانیاً در تحقیق محلی و معاینه محل مربوط به جرایم موضوع بند الف ماده 302 این قانون و نیز معاینه اجساد بطور مطلق، باید شخصاً حضور یابد، بنابراین در فرضی که قتل غیر عمدی ناشی از حوادث رانندگی نیز مطرح باشد علی‌الاصول حضور بازپرس برای معاینه جسد لازم است، اما اگر حسب گزارش ضابطان دادگستری و سایر اوضاع و احوال و عدم ادعای عمد از سوی اولیای دم در این گونه جرایم، موضوع غیر‌عمدی بودن قتل روشن باشد با توجه به این که موضوع روشن و مکشوف است و از آنجایی که ماده 126 قانون فوق‌الذکر ناظر به مواد قبل از جمله ماده 123 می‌باشد، به نظر می‌رسد در چنین مواردی معاینه جسد توسط بازپرس به تشخیص وی ضروری نباشد
نظردوم: با توجه به اطلاق عبارت معاینه اجساد در ماده 126 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصلاحات و الحاقات بعدی و اینکه، تشخیص قتل عمدی و غیر عمدی در برخی موارد در ابتدا ممکن نیست بنابراین حضور بازپرس در معاینه اجساد در تمامی موارد مربوط به قتل عمدی و غیر عمدی ضرورت دارد، ولکن باید توجه داشت معاینه جسد با معاینه محل متفاوت است و معاینه جسد می‌تواند در محل پزشکی قانونی نیز با حضور بازپرس انجام شود.