صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1383/08/18
برگزار شده توسط: استان مرکزی/ شهر اراک
موضوع
خودداری از انجام تعهد مندرج در گزارش اصلاحی
پرسش
اگر پرونده حقوقی منتهی به صدور گزارش اصلاحی برابر ماده 184 قانون آیین دادرسی مدنی شود و به موجب قسمتی از آن طرفین متعهد شوند کلیه دعاوی خود علیه همدیگر مطروحه در سایر شعب دادگاه‌های عمومی را که در جریان رسیدگی است مسترد نمایند، با این وصف یکی از طرفین گزارش اصلاحی به تعهد خود عمل نکند و دعوای یا دعاوی خود را مسترد ننماید و طرف دیگر با مراجعه به دادگاه با استناد به گزارش اصلاحی تقاضای (صدور قرار) رد دعاوی مطروحه علیه خود را نماید، تکلیف دادگاه چیست؟
نظر هیئت عالی
با توجه به مفهوم مخالف ماده 185 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، هر گاه سازش در دادگاه محقق شود تعهدات طرفین و گذشت های آنان لازم الرعایه است. مطابق ماده 184 قانون مزبور مفاد سازش نامه که طبق مواد 178 به بعد همان قانون تنظیم میشود نسبت به طرفین، وراث و قائممقام قانونی آنها نافذ و معتبر است و مانند احکام دادگاه‌ها به موقع اجرا گذاشته میشود، چه اینکه مورد سازش مخصوص به دعوای مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد. بنابراین، با توجه به صراحت مواد مرقوم، تعهدات و گذشت هایی که طرفین هنگام تراضی سازش به عمل آوردهاند لازما لرعایه و لازم الاجراست. در فرض سوال تعهد به استرداد کلیه دعاوی علیه همدیگر مطروحه در سایر شعب عمومی که در جریان رسیدگی است، لازم الرعایه بوده و با به موقع اجرا
گذاشتن اصلاحی، دعاوی مورد گذشت و توافق مسترد شده محسوب و مختومه تلقی میشود، در نتیجه نظر اقلیت تأیید میشود.
نظر اکثریت
در گزارش اصلاحی طرفین بیان نکرده اند که دعاوی خود علیه همدیگر که در سایر شعب دادگاه‌های عمومی در جریان رسیدگی است را مسترد کرده ایم و صِرف تعهد به اینکه دعاوی خود را مسترد خواهیم کرد، قابل ترتیب اثر در سایر شعبات دادگاه عمومی نیست. بنابراین، دادگاه باید برابر مقررات به رسیدگی خود مادامی که خواهان دعوای خود را مسترد نکرده ادامه دهد و نمیتواند با استناد به گزارش اصلاحی به کیفیت مزبور قرار رد دعوای خواهان را صادر کند.
نظر اقلیت
در ماده 184 قانون آیین دادرسی مدنی مقرر شده: «دادگاه پس از حصول سازش بین طرفین رسیدگی را ختم و مبادرت به گزارش اصلاحی مینماید». مفاد سازش نامه که طبق مواد فوق تنظیم میشود نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آنها نافذ و معتبر است و مانند احکام دادگاه‌ها به موقع اجرا گذاشته میشود، چه اینکه مورد سازش مخصوص به دعوای مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگر باشد. بنابراین، در صورتی که یکی از طرفین به تعهد خود راجع به استرداد دعاوی مطروحه در سایر شعب دادگاه‌ها عمل نکند باید با درخواست ذی نفع اجراییه صادر شود و برابر قانون اجرای احکام مدنی اقدام شود. چنانچه متعهد از انجام تعهد مندرج در گزارش اصلاحی خود داری کند، قاضی اجرای احکام شخصاً یا به وسیله نامه مراتب را به دادگاه مربوط اعلام و تقاضای استرداد دعوا از باب (الحاکم ولی الممتنع) مینماید و دادگاه با توجه به مراتب مرقوم قرار رد دعوای خواهان را صادر خواهد کرد.