صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/07/04
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر مراوه تپه
موضوع
اعمال آزادی مشروط در جرم خرید و نگهداری مواد مخدر
پرسش
محکوم علیه بابت بزه نگهداری و خرید مواد مخدر دو فقره جزای نقدی به مبلغ بیست و پنج میلیون ریال و دو فقره شش سال حبس تعزیری و دو فقره 55 ضربه شلاق تعزیری محکوم می‌گردد که دو سوم از مجازات وی تعلیق می‌گردد که فقط یک فقره از محکومیت های مذکور قابل اجرا می‌باشد.حال، محکوم علیه، مجازات شلاق را تحمل نموده، و در حالی که جزای نقدی را پرداخت ننموده و مدت یک سوم از حبس (حبس تعلیق نشده) را تحمل نموده، و تقاضای اعمال آزادی مشروط را نموده است، در این صورت که محکوم علیه هنوز جزای نقدی را پرداخت نکرده آیا تصمیم قاضی اجرای احکام کیفری جهت پیشنهاد آزادی مشروط به دادگاه صادر کننده حکم قطعی و همچنین متعاقباً تصمیم دادگاه اخیرالذکر جهت صدور حکم آزادی مشروط وجهه قانونی دارد؟ مستنداً و مستدلاً بیان کنید.
نظر هیئت عالی
حکم به آزادی مشروط از سوی دادگاه صادر کننده حکم قطعی نسبت به محکومیت حبس توام با جزای نقدی متوقف بر پرداخت جزای نقدی نیست و جزای نقدی مقرر در حکم مانع تصمیم دادگاه مفروض بر احراز شرایط قانونی مقرر در ماده 58 قانون مجازات اسلامی نمی‌باشد.
نظر اتفاقی
نظر به اینکه اعمال نظام آزادی مشروط صرفاً در مورد مجازات حبس قابلیت اعمال را دارد و مقنن، آزادی مشروط را منحصراً برای شخص (محکوم علیه) در نظر گرفته که به حبس محکوم شده باشد، نه محکومین سایر مجازاتها (شلاق یا جزای نقدی) و مقنن در ماده 58 از قانون مجازات اسلامی مصوب 92 شرایط برخورداری از آزادی مشروط را تصریح نموده و اشاره ای به جزای نقدی در مجازات حبس توأم با جزای نقدی ندارد، لذا در صورت وجود سایر شرایط، نمی توان صدور حکم به آزادی مشروط را منوط به پرداخت جزای نقدی نمود؛ لذا در مانحن فیه، قاضی اجرای احکام کیفری، در صورت دارا بودن شرایط محکوم علیه (تأییدیه حسن اخلاق و رفتار، حالات و رفتار محکوم، پیش از آزادی مشروط استفاده نکرده باشد) وفق مقررات ماده 58 از قانون مجازات اسلامی مصوب 92، پیشنهاد اعمال آزادی مشروط را به دادگاه صادر کننده حکم قطعی می دهد و در مانحن فیه که محکوم علیه به بزه مواد مخدر، جزای نقدی را پرداخت ننمود، دادگاه صادر کننده حکم قطعی، پس از تحمل یک سوم از مدت مجازات حبس تعلیق نشده (موضوع سوال مطروحه) حکم به آزادی مشروط را صادر می‌نماید و در مورد محکومان دارای جزای نقدی جرایم مواد مخدر، قاضی اجرای احکام کیفری با رعایت تبصره یک ماده 31 قانون مبارزه با مواد مخدر، در خصوص جزای نقدی مورد حکم اقدام می‌نماید و محکوم علیه نیز در راستای ماده اخیر الذکر، می‌تواند در جرایم موضوع قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر (جزای نقدی توأم با حبس) یا تحمل حبس بدل از جزای نقدی و یا پرداخت جزای نقدی، از آزادی مشروط صادر شده در خصوص بزه حبس بهره مند شود.
مستند استدلال بیان شده، ماده 58 از قانون مجازات اسلامی مصوب 92 و ماده 31 و تبصره یک ذیل آن از قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و نظریه های مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه به شماره های 7/93/2645 - 28/10/93 و 4412/7 - 1377/6/14 و 2579/7 - 1386/4/23 می‌باشد.