هر گاه کسی بر حسب امر دیگری اقدام به عملی نماید که عرفاً برای آن عمل اجرتی بوده و یا آن شخص عادتاً مهیای آن عمل باشد عامل مستحق اجرت عمل خود خواهد بود مگر اینکه معلوم شود که قصد تبرع داشته است.
تبصره (الحاقی ۱۳۸۵/۰۵/۰۹) - چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا به عهده وی نبوده و عرفا برای آن کار اجرتالمثل باشد، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه اجرتالمثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم مینماید.
ماده ۳۳۶ قانون مدنی
-
نظریه مشورتی شماره ۷/۹۳/۰۴۶۷ مورخ ۱۳۹۳/۰۲/۳۱ اداره حقوقی قوه قضاییه
سوال: چنانچه زوجه به جرم برقراری رابطه نامشروع محکوم به تحمل شلاق یا پرداخت جزای نقدی درپرونده کیفری شود آیا محکومیت زوج به پرداخت اجرتالمثل ایام زندگی مشترک وجاهت قانونی دارد یا اینکه مورد میتواند از موارد نشوز زوجه تلقی شود و اجرتالمثل منتفی میگردد.
پاسخ: طبق ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده ۱۰/۱۲/۱۳۹۱، اجرت المثل ایام زوجیت بر اساس تبصره ماده ۳۳۶ قانون مدنی تعیین میگردد. بنابراین تعیین آن ربطی به نحوه رفتار زوجه ندارد.
-
نظریه مشورتی شماره ۷/۹۷/۱۲۰۰ مورخ ۱۳۹۷/۰۴/۳۱ اداره حقوقی قوه قضاییه
سوال: درخصوص تعهدات نامسجل مثل اجرت المثل اموال، نفقه، ایام گذشته زوجه و اجرت المثل زوجه اگر فرد خواهان علاوه بر مطالبه موارد یاد شده خسارت تاخیر در تادیه را هم مطالبه نماید اولاً: آیا به تعهدات ناسجل هم خسارت تاخیر و تادیه تعلق میگیرد یا خیر؟ ثانیاً: در صورت مثبت بودن پاسخ از چه زمانی طرح دادخواست توسط خواهان، حکم به محکومیت و قطعیت آن و یا از زمان استحقاق که قبل از طرح دادخواست میباشد تعلق میگیرد؟
پاسخ: در خصوص مطالبه اجرت المثل موضوع ماده ۳۳۶ قانون مدنی یا نفقه گذشته زوجه هرگاه مطالبه خسارت تأخیر تأدیه شود، موضوع مشمول اطلاق ماده ۵۲۲ قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی ۷۹ است. زیرا گر چه میزان مطالبات مذکور بین طرفین معلوم نباشد امّا برابر ماده ۳۳۶ قانون مدنی برای تعیین اجرت المثل و برابر ماده ۱۱۰۷ این قانون برای تعیین نفقه به عرف مراجعه میشود و مدیون در موارد مذکور مکلف بوده است اجرت المثل یا نفقه متعلقه را حسب متعارف پرداخت نماید. بنابراین در صورت امتناع، از تاریخ مطالبه مکلف به پرداخت خسارت تأخیر تأدیه است.