تاریخ نظریه: 1400/01/31
شماره نظریه: 7/99/1692
شماره پرونده: 99-94-1692 ع
استعلام:
همان‌گونه که مستحضرید ماده 60 قانون الحاقی برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت 2 مصوب 1393/12/4 مقرر می‌دارد:
متن زیر به عنوان یک تبصره به ماده 71 مکرر قانون محاسبات عمومی کشور الحاق می‌شود:
دریافت و پرداخت هر گونه وجهی تحت هر عنوان توسط دستگاههای اجرائی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده 5 قانون محاسبات عمومی باید در چارچوب قوانین موضوعه کشور باشد و هرگونه دریافت و پرداخت بر خلاف مفاد این ماده در حکم تصرف غیر قانونی در اموال دولتی است کلیه مسئوولان و مقامات ذی‌ربط مدیران ذی‌حسابان و مدیران مالی حسب مورد مسئول اجرای این حکم می‌باشند.
در ماده قانونی فوق این ابهام وجود دارد که منظور از عبارت... این ماده... ماده 60 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت 2 مصوب 1393/12/4 است یا منظور از ماده 71 مکرر قانون محاسبات عمومی کشور؟
توضیح اینکه قبل از عبارت این ماده در ماده 60 قانون الحاق 2 عبارت هر گونه دریافت و پرداخت آورده شده است در حالی که ماده 71 مکرر قانون محاسبات عمومی کشور الحاق به موجب ماده 5 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 1380 فقط ناظر بر پرداخت‌ها است فلذا اگر عبارت... این ماده... ناظر بر ماده 71 مکرر قانون محاسبات عمومی کشور تلقی شود نتیجتاً عبارت هر گونه دریافت و پرداخت عبث و بیهوده جلوه میکند فلذا به پیوست با ارسال مقررات مرتبط خواهشمند است نظریه مشورتی آن اداره کل در خصوص ابهام فوق اعلام گردد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
ماده 71 مکرر مصوب 1380 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1366، ناظر به پرداخت هرگونه وجه توسط وزارتخانهها، موسسات و شرکتهای دولتی به دستگاههای اجرایی به عنوان کمک یا هدیه است و تبصره الحاقی به این ماده وفق ماده 60 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 1393، ناظر به «دریافت و پرداخت هرگونه وجه تحت هر عنوان توسط دستگاههای اجرایی» است و فارغ از اینکه تبصره الحاقی مزبور باید به عنوان مادهای مستقل تصویب میشد، وفق ماده 60 یادشده، این تبصره به ماده 71 مکرر الحاق شده و در هر صورت، تفسیر تبصره با توجه به ماده آن است.
لذا عبارت «این ماده» در تبصره الحاقی ماده 71 مکرر، چه ناظر به ماده 60 قانون الحاق باشد و چه ماده 71 مکرر، در نهایت یک مفهوم یعنی « لزوم انطباق هرگونه دریافت و پرداخت دستگاههای اجرایی با قوانین موضوعه» را افاده میکند و صرف ذکر پرداخت در ماده 71 مکرر، «دریافت و پرداخت» مذکور در تبصره الحاقی را لغو و بیهوده نمینماید. ضمن اینکه ماده 60 قانون الحاق به تنهایی تفسیری نداشته و جز از طریق ارتباط تبصره الحاقی با ماده 71 مکرر، امکان تفسیر ندارد.
بنابراین وفق ماده 71 مکرر قانون محاسبات عمومی کشور و تبصره الحاقی آن، افزون بر آن‌که پرداخت دولت به دستگاه های اجرایی تحت عنوان کمک، جز در موارد مصرحه قانونی، ممنوع است کلیه دریافت ها و پرداخت های دولت نیز باید وفق قوانین موضوعه باشد، و ارتباط عبارت مورد سوال با هر دو فرض، یک نتیجه را درپی دارد.