تاریخ نظریه: 1395/04/12
شماره نظریه: 7/95/848
شماره پرونده: 59-721/1-864
استعلام:
دادگاه بدوی از لحاظ ماهیتی نسبت به خواسته خواهان حکم صادر می‌نماید با توجه به اعتراض خواهان خوانده رای دادگاه بدوی توسط دادگاه تجدیدنظر استان از لحاظ شکلی بدون ورود به ماهیت دعوی نقض و متعاقب آن قرار عدم استماع دعوی یا قرار رد دعوی خواهان دعوی بدوی را صادر می‌نماید و مجددا خواهان همان دعوی با انجام رعایت شکلی طبق رأی دادگاه تجدیدنظر استان طرح می-نماید و به همان شعبه بدوی ارجاع می‌گردد؟
آیا قاضی آن محکمه آن شعبه می‌تواند مجددا رسیدگی ماهیتی نماید؟
آیا با نقض حکم بدوی توسط دادگاه تجدیدنظر از لحاظ شکلی قاضی محکمه مجددا مجوز برای رسیدگی ماهیتی در آن دعوی جدید دارد یا خیر؟
آیا موضوع معنونه د از ماده 91 قانون آئین دادرسی مدنی مصداق دارد یا خیر.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در فرض سوال که دادگاه بدوی رأی ماهوی صادر نموده و دادگاه تجدیدنظر به جهت شکلی رأی تجدیدنظر خواسته را نقض و با قرار عدم استماع و یا رد دعوی، پرونده را مختومه نموده و خواهان مجدداًبا رفع نقص اعلامی، دادخواستی تقدیم نموده و به همان شعبه و قاضی صادرکننده رأی منقوض ارجاع گردیده، به نظر می‌رسد موضوع منطبق است با بند د ماده 91 قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی و از موارد امتناع دادرس از رسیدگی است. با این حال تشخیص مصداق با قاضی مرجوع الیه است.