صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1381/05/06
برگزار شده توسط: استان کرمان/ شهر شهر بابک
موضوع
حدود وظایف و اختیارات نماینده قضایی
پرسش
با عنایت به اینکه در قانون آیین دادرسی مدنی نماینده قضایی در بحث وکالت مطرح شده است این شبهه قابل طرح است که آیا وظایف و اختیارات نماینده قضایی، همان وظایف و اختیارات وکیل دادگستری است یا نمایندگی قضایی تأسیس جداگانه‌ای است؟
نظر هیئت عالی
به موجب ماده 31 قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه‌های عمومی و انقلاب هر یک از متداعیین می‌تواند برای خود حداکثر تا دو نفر وکیل انتخاب کند. در ماده 32 قانون مزبور اضافه شده وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی و وابسته به دولت، شرکت‌های دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی و موسسات عمومی و غیر دولتی، شهرداری‌ها و بانک‌ها می‌توانند علاوه بر استفاده از وکلای دادگستری برای طرح هرگونه دعوا یا دفاع و تعقیب دعاوی مربوط از اداره حقوقی یا کارمندان رسمی خود با داشتن یکی از شرایط مذکور در بندهای (1) و (2) همین ماده به عنوان نماینده حقوقی استفاده نمایند و تشخیص احراز شرایط به عهده بالاترین مقام اجرایی سازمان یا قائم مقام قانونی وی خواهد بود. با این ترتیب نماینده حقوقی معرفی شده از جانب وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و... و بانک‌ها یا به تعبیر دیگر نماینده قضایی واجد تمام اختیاراتی هستند که وکلای اصحاب دعوا دارند مگر آنچه را که وزارتخانه یا موسسات دولتی و.... منصوصاً از حیطه اختیارات نماینده حقوقی خارج کرده باشد. به نظر می‌رسد تصریح به اختیارات نماینده حقوقی به شرحی که ذیل ماده 35 قانون آیین دادرسی مدنی در دادگاه‌های عمومی و انقلاب در مورد وکالت در دادگاه‌ها قید شده و در مورد نماینده حقوقی ضرورت نداشته باشد و نماینده حقوقی که بر اساس ماده 32 به منظور طرح دعوا یا دفاع و تعقیب دعاوی مطروحه به دادگاه معرفی شده از کلیه اختیارات مذکور در ذیل ماده 35 برخوردار باشد مگر آنچه را که به طور کتبی از حیطه اختیار او خارج کرده باشند.
نظر اکثریت
نماینده قضایی، وکیل تلقی نمی‌شود و در بحث ابلاغ اخطاریه‌ها نیز برای نماینده جایگاهی قابل طرح نیست لذا حتّی در مواردی که وکیل باید در وکالت‌نامه صراحتاً کسب اجازه کند نماینده قضایی حق مداخله دارد.
نظر اقلیت
نماینده قضایی تأسیس جداگانه محسوب نمی‌شود و قانون‌گذار صرفاً جهت معاف کردن ادارات دولتی و موسسات عمومی از هزینه‌های دادرسی در باب حق‌الوکاله به این ارگان اجازه معرفی نماینده داده است. بنابراین، محدوده عملکرد ایشان محدود به نصوص قانونی در وکالت می‌باشد.